نامیده است، (1) و آل در لغت به معنی اهل است و اصل آن این است که عرب در تصغیر اهل «اهیل» گوید و چون حرف «ها» بر آن ثقیل است آن را اسقاط کرده و «آل» گفته است و معنی آل، هر کسی از خاندان انسان است که به او بر میگردد. سپس کلمه آل به نحو استعاره در امّت نیز استعمال شده است و به هر کس که در دین خود به پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم رجوع کند «آل» گفته شده است، خدای تعالی فرموده است: «آل فرعون را در عذاب سختی در آورید» [1] و دلیل آنکه در قصّه فرعون مقصود از پیروان او «آل» او میباشد این است که خدای تعالی او را به واسطه کفر عذاب میکند و نه به واسطه نسب، پس روا نیست که مقصود از «أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ» اهل بیت او باشد و چون شخصی بگوید: «آل الرّجل» مقصود همان اهل بیت اوست، مگر آنکه دلیلی وجود داشته باشد که آن به نحو استعاره استعمال شده است، همچنان که خدای تعالی در تعبیر «أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ» در معنای استعاری استعمال فرموده است و از امام صادق علیه السّلام روایت شده است که مقصود از آل فرعون در این آیه دختر اوست. [2] [1] غافر: 46. [2] فی بعض النسخ: الا ابنیه.