یادداشتهای استاد مطهری، ج 1، ص: 492

همزبانی، هم شناسنامهای، هموطنی.

5. تجلیات انسانی انسانها که مانند ستارگان بر آسمان تاریخ بشریت میدرخشد، همانهاست که از احساسات مذهبی سرچشمه گرفته است.

6. مسأله بیماریهای روانی و عصبی و حتی ازدیاد خودکشیها در دنیای امروز که مسلماً رنج بشر امروز از بشر دوران پیش بیشتر هست، جالب توجه است. علت آن است که ظرفیت تحمل کمتر شده است، به حد غیرقابل تحمل میرسد، و این در جامعههای غیرمذهبی و افراد غیرمذهبی زیاد است. مردودیت در امتحان، در کنکور، محرومیت و شکست در یک عشق، مواجه شدن با یک بیوفایی دوست یا فرزند یا همسر، شکست در تجارت و بازرگانی، شکست در سیاست، خودکشی میآورد.

7. هیپیگری از آمریکا و اروپا آمده است، مسلماً نوعی سرخوردگی است، از چی؟ از ماشین و تمدن صنعتی بیمحتوا. موهای ژولیده، لباس کهنه، سر زانوی وصله خورده، لاقیدی و بیاعتنایی به مقررات، برای چه؟ علامت عدم اشباع بشر امروز است، علامت یک جای خالی است.

8. سخن نهرو راجع به اینکه چیزی که وقت فراغت بشر را پر کند و خود ندارد و کمونیسم نیز نتوانسته است چارهای بکند.