دوستان و شیفتگان و عاشقانی داشته و دارد؛ و به تعبیر خودش از یک جاذبه نیرومند و یک دافعه نیرومند برخوردار است: جاذبه نسبت به حقیقت طلبان و کسانی که به دنبال روح و معنای اسلاماند، و دافعه نسبت به منافقان که اسلام را وسیله رسیدن به اهداف دنیایی خود قرار دادهاند و بویی از حقیقت طلبی به مشام جانشان نرسیده است؛ چنانکه مولایش علی (ع)- در حدّ اعلا- جاذبه و دافعهای نیرومند داشت و سرانجام به خاطر انعطاف ناپذیری در اجرای حقّ و عدالت به شهادت رسید.

نظر به اینکه در زمان رژیم منحط پهلوی، در برخی موارد ذکر هدف از نگارش کتاب و شرایط اجتماعی و سیاسی آن زمان، ممکن و یا صلاح نبوده است، اکنون که این کتابها در فضای عطرآگین جمهوری اسلامی به صورت «مجموعه آثار» منتشر میگردد بجاست که در این موارد، ضمن اشارهای به اوضاع اجتماعی آن زمان هدف استاد از نگارش کتاب مورد نظر نیز ذکر گردد.

کتاب «انسان و سرنوشت» محصول یکی از بحثهای عقیدتی استاد شهید در هیئتهای مؤتلفه اسلامی است که این هیئتها پس از فاجعه پانزده خرداد سال 42 تشکیل شد و استاد شهید مطهری از سوی حضرت امام به عنوان یکی از اعضای شورای رهبری آن معرفی گردیدند. هدف از آن بحثهای عقیدتی، رفع شبهات مطرح شده در اطراف اسلام و هدایت مبارزه بر اساس مکتب خالص اسلام بوده است.

همچنین کتاب «علل گرایش به مادیگری» در شرایطی نگارش یافته است که سران سازمان موسوم به «مجاهدین خلق ایران» در حال گرایش به مارکسیسم بودند و سرانجام تغییر ایدئولوژی دادند، و به طور کلی گرایشی به مکاتب مادی در میان جوانان مشاهده میشد. استاد شهید برای جلوگیری از این حرکت انحرافی که نتیجه تبلیغات وسیع جناح چپ بود- و گاهی رژیم شاهنشاهی نیز برای تضعیف جناح اسلامی دست به آن تبلیغات میزد- اقدام به نگارش این کتاب ارزنده نمودند. مقدمه چاپ هشتم این کتاب مقالهای است تحت عنوان «ماتریالیسم در ایران» که برای برملا ساختن نقشههای جدید ماتریالیستها در ایران به رشته تحریر درآمده و طی آن، توطئه