responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فلسفۀ تاریخ ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 1  صفحه : 38

آنها مطلق اختراعات را (مطلق ابزارسازی را) عامل میدانند و اینها فقط ابزار تولید را عامل میدانند و برای ابزارهای دیگر نقشی قائل نیستند. جهت دیگر، یک نوع بینش خاصی است که اینها درباره انسان دارند که همان جهت است که نظریه اینها را از نظریه دیگران جدا میکند. اینها نمیگویند مطلق ابزار، میگویند «ابزار تولید» و [این ناشی از] آن خصلت مادی است که اینها در انسان سراغ دارند که معتقدند آن انگیزه اصلی که در انسان هست فقط و فقط انگیزه تأمین حوائج مادی است؛ آن که انسان را وادار به کار میکند و بعد منتهی به تکامل میشود این انگیزه است، انگیزههای دیگر امور فرعی و امور تزئینی و بلکه اموری هستند به منزله روبنا و برای توجیه این انگیزه و به تبع و طفیل آن به وجود میآیند؛ اساس این است.

پس این نظریه همان نظریه دانش و اختراع است- که گفتیم دو نظریه دانش و اختراع به یک نظریه برمیگردد همان نظریه اختراع و صنعت است، با این تفاوت که آن را تخصیص میدهد به صنعت در ابزار تولید، و ریشهاش هم این طرز بینش مادی است که در مورد انسان دارد که تلاشهای اصلی انسان به خاطر حوائج مادی است و هیچ اصالتی در انسان ندارد.

- بنابراین، اینکه ابزار، انسان را میسازد آیا در جهت ابتکار میسازد یا مطلقاً میسازد، حتی جهات اخلاقیاش را نیز میسازد؟

استاد: نه، کاری به جهت اخلاقی ندارند. مقصودشان این است که ابزار، انسان را کامل میکند؛ یعنی مثل مدرسه است، بر تجربیات انسان میافزاید. البته آن جنبههای دیگر را هم بعد میگویند. اینکه ابزار انسان را میسازد به معنی اینکه ابزار تولید زیربناست، البته این را هم نتیجه گیری میکنند ولی آنچه که در اینجا فعلًا میگویند این مسئله است که چرا تکامل دست میدهد؟ میگویند انسان ابزار را میسازد و ابزار هم انسان را میسازد. میخواهند توجیه کنند چرا انسان موفق میشود که در مرحله بعد ابزار کاملتر را بسازد. میگویند یک انسان بیتجربه، اول یک ابزار سادهای را میسازد، ولی مدتی که با آن عمل میکند تکامل پیدا میکند و آماده میشود برای اینکه ابزار بعدی را [که کاملتر است بسازد.] اگر او روی این ابزار کار نکرده بود، چنانچه باز

نام کتاب : فلسفۀ تاریخ ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 1  صفحه : 38
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست