نام کتاب : تبيين براهين اثبات خدا نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 259
مکاسب کتابي نيست که در فرصتي کوتاه تدوين شده باشد ، بلکه در
طي چندين سال تحرير يافته و با بخشي از عمر شيخ انصاري رحمه الله همراه
بوده است . آن فقيه نامور در قسمتي از مکاسب ، مطلبي را از مرحوم علاّمه
نقل مي کند و بعد در بخشي ديگر که شايد به فاصله يک دهه بعد تدوين شده است ،
چون آن مطلب از بايگاني ذهن شريف ايشان ، ديگر بار ظاهر مي شود و او آن را
در کتاب هاي معدود و مطالعات اخير خود نمي يابد ، گمان مي برد که از ابداع
هاي مختص خود ايشان است و آن را به نام خود ثبت مي نمايد .
عوامل ناشناخته ، چنان که در حوادث مربوط به درون وجود انسان اثر
مي گذارند ، مي توانند در مورد حوادث بيرون از وجود انسان نيز وجود داشته
باشند .
شکافته شدن دريا يا رود توسط موساي کليم عليه السلام ، شکاف زمين
براي بلعيدن قارون يا شق القمر به اشارت نبي خاتم صلى الله و عليه و آله و
سلّم و حوادثي نظير رد و بازگشت خورشيد ، گر چه هر کدام حادثه اي غير عادي
است ؛ ليکن هر يک از آن ها مي تواند علتي ناشناخته داشته باشد که هنوز کشف
نشده و روزگاري ديگر شناخته شود .
حوادث غير عادي و امدادهاي غيبي مي تواند در ايجاد يقين روان
شناختي مؤثر باشد ؛ ليکن اين گونه از يقين ها که همان آرامش و تمکين عملي
است ، غير از يقين علمي است که با ضرورت منطقي قرين و همراه است . در
براهين عقلي نمي توان به چيزي کم تر از يقين منطقي که تمکين نظري را تأمين
مي کند ، اکتفا کرد .
معجزه در ديدگاه حکماي اسلامي و متکلمان غربي
معجزه مسئله اي است که حکيمان و متکلمان الهي براي اثبات نبوت
از آن استفاده مي کنند و هرگز آن را در اثبات ذات واجب به کار نبرده اند .
در قرآن مجيد نيز همواره معجزه آيت و نشانه رسالت پيامبري است که داعيه
نبوت نموده و بر نبوت خاصه آن
نام کتاب : تبيين براهين اثبات خدا نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 259