برهان امکان فقري ، اوّلاً به موجودات مادّي مقيد نبوده و با نظر به مجرّدات نيز اقامه مي شود و ثانياً اين برهان با تحقق يک شئ و با قطع نظر از همراهاني که در کنار او هستند و هماهنگي آنها مايه نظم است ، تماميّت مي يابد و ثالثاً مفاد اين برهان اثبات محرّک ، محدث يا ناظم که از اوصاف مشترک واجب و غير آن است نمي باشد ؛ بلکه به صورت مستقيم به اثبات مبدأ واجب مي پردازد .

برهان امکان فقري از برخي کاستي هاي برهاني که بر امکان ماهوي اعتماد مي نمايد نيز مصون بوده و بي نيازي آن از استحاله دور و تسلسل آشکارتر از بي نيازي برهان مبتني بر امکان ماهوي است ، با اقامه برهان امکان فقري ، ابتدا مبدأ واجب اثبات مي شود و سپس محدوديت سلسله وسايطي که سببيّت و عليّت مطلقه واجب را ارايه مي دهند ، اثبات مي گردد .

برهان مبتني بر امکان ماهوي که از ابداعات حکماي اسلامي است ، از طريق آثار حکماي مشاء ، با صرف نظر از برخي مباني و لوازم دقيق عقلي آن ، به آموزش هاي کلاسيک حکماي قرون وسطى راه يافت ، و سپس با ترجمه هاي ناقص و نارسا ، ديگر بار به محيطهايي که آموزشهاي فلسفي خود را از آن طريق اخذ مي نمايند ، وارد شده است ؛ ليکن برهان امکان فقري که حاصل دقتهاي عقلي حکماي متألّه بوده و به مدّت چهار قرن در مدار اصلي آموزشهاي فلسفي شيعي قرار دارد ، همچنان در موطن اصلي خود از نشاط و شادابي بهره مند است و ذهنيت آشفته متفلسين تاريخ نگاران فلسفه غرب که با دوري از تفکر عقلي ، در اسارت شکاکيت بسيط و مرکب ، و آشکار و پنهانِ ناشي از حاکميت حس گرايي قرار گرفته اند ، از آشنايي با اين برهان همچنان محروم مانده است .