يکم . راهي براي شناخت واقع است ؛ اين قضيه بازگو کننده اصل واقعيت علم است و ترديد در آن همان گونه که گذشت ، مجال کاوش و گفت و گو را از بين برده ، راهي براي گريز از آن نيست ، چنان که ترديد و انکار آن نتيجه اي جز سفسطه نمي دهد .

دوم . راهي که به نام علم واقع را ارايه مي دهد ، در ارايه خود نسبت به واقع معصوم است و اين اصل لازم ضروري اصل پيشين است ، زيرا در صورتي که خاصه واقع نمايي و ايصال به واقع از علم گرفته شود ، چيزي جز جهل باقي نمي ماند .

سوم . کساني که از علم براي رسيدن به واقع استفاده مي کنند ، گاه در مسير آن گام نهاده و گاهي نيز از حدود و ضوابط علمي خارج شده و از وصول به واقع محروم مي مانند و گرفتار خطا و اشتباه مي شوند ، پس برخي افراد که طالب حيات و زندگي علمي هستند ، در رسيدن به مقصود مصيب هستند و برخي ديگر از مسير علمي منحرف مي شوند و مخطي هستند .

شناخت شناسي هرگز مصيب و مخطي علوم پيشين را مشخص نمي کند و تعيين مصيب و مخطي در هر علم پيشيني ، به مبادي و مباني همان علم مربوط است . معرفت شناس مي تواند از ويژگي و خصوصيات معرفت علمي سخن بگويد و برخي احکام آن را نظير ثبات ، تجرد ، دوام و ... بيان کند ، چنان که مخالفت يا موافقت با کساني که همه معرفت هاي بشري را متحول ، متغيّر و در معرض دگرگوني و تحوّل مي دانند يا آن که همه عناصر معرفتي علوم مختلف را در ارتباط متقابل و رويارويي و به ضرورت يا امکان ، در معرض تبدّل و تغيير مي يابند ، در حوزه کار معرفت شناس است يا اين که اثبات غير قابل تغيير بودن برخي معارف و ضرورت ثبات بعضي انديشه ها کاري معرفت شناسانه است . اما تبيين اين که کدام معرفت علمي بوده و از ضوابط و قواعد علمي حاصل شده يا آن که علمي نبوده و جهلي است که