انسان روزه دار است كه لايق است اين چنين سخن بگويد , و اين دهان است كه
مى تواند بگويد
([ اللهم انى اسالك من جلالك باجله و كل جلالك جليل [46]
. سخن از حور و غلمان نيست , سخن از سيب و گلابى نيست , سخن از جنات
و نهر نيست . بلكه سخن از كمال هاى معنوى است اين مقام براى انسان هست .
ائمه فوق اين مقامات هستند . اگر اين مقامات براى ما نبود , به ما دستور
نمى دادند كه بخوانيد . اگر انسان عادى نمى توانست به اين مقام برسد , فضه خادمه
به اين مقام نمى رسيد , پس مى شود به آن مقام رسيد , مى شود روزه مستحبى گرفت و
افطارى خود را به يك غير مسلمان داد . مگر اسلام حاضر است كسى گرسنه بماند ولو
غير مسلمان .
يكى از احكام فقه اسلامى مسئله وقف است [47] . انسان مى تواند يك باغ يا
مغازه و خانه اى را وقف بكند كه كافران گرسنه نمانند . اين عبادت است . مگر
كسى كه درنده باشد چون مهدور الدم , حسابش جدا است . اگر انسان سگى را سير يا
سيراب كرد ثواب دارد و به بهشت مى رود .
لكل كبد حراء اجر
[48] . اين را در كتاب هاى فقهى به اطلاقش تمسك كرده اند , حتى درباره
حيوانات . گفته اند انسان اگر هر تشنه اى را سيراب كند به بهشت مى رود ولو
سگ باشد . اگر انسان روزه مستحبى بگيرد و محصول دستاس خود را بصورت نان در
بياورد و به اسير
[47]مرحوم محقق در شرايع در كتاب الوقف آورده اند :
و يقف على الذمى ولو كان اجنبيا .
در اين مورد مرحوم صاحب جواهر قدس سره به حديث مرسل استدلال فرموده اند , كه
ان صيغة وقفت على اخ لها يهودى فاقرها النبى . باز مرحوم محقق در كتاب الصدقه
از شرايع الاسلام فرمود : يجوز الصدقه على الذمى و ان كان اجنبيا , لقوله صلى الله
عليه و آله و سلم على كل كبد حراء اجر .
و باز در كتاب الوصية مرحوم محقق در شرايع آورده اند : و تصح الوصية للذمى
و لو كان اجنبيا و قيل لا يجوز مطلقا .
در اين سه مورد كه مرحوم محقق قدس سره اجازه فرموده اند از بعد انسان دوستى
ست نه آنكه براى تقويت مرام و عقيده آنان باشد و گواه اين مطلب نيز آن است
كه شرائع وقف بر كنيسه و بيع را جايز نمى دانند . براى توضيح بيشتر به جواهر
الكلام , ج 28 , ص 30 رجوع شود . شرايع الاسلام , كتاب الوقف و الصدقه و الوصية
.