گرچه علم حصولى و يقين استدلالى بنوبه خود كمال علمى بشمار آمده و هدف قرار مى گيرد , ليكن نسبت به علم حضورى و يقين شهودى وسيله محسوب مى شود : كلا لو تعلمون علم اليقين لترون الجحيم ثم لترونها عين اليقين [11] . يعنى با علم اليقين مى توان به عين اليقين رسيد .

بنابراين مى توان يقين شهودى به معارف را هدف نهائى آفرينش انسان دانست , كه همواره به عبادت متكى است , گرچه نحوه اعتماد آن بر عبادت در هر نشائى مناسب با همان نشاه مى باشد ( يعنى در دنيا به متن عبادت هاى تشريعى تكيه دارد و در آخرت به باطن آن كه ظاهر مى شود , متكى است ) و اگر لحظه اى عبادت نباشد آنچه مشهود است مستور مى گردد و آنكه شاهد است محجوب مى شود , زيرا تنها وسيله شهود سالك و ظهور غيب همانا عبادت است : و اعبد ربك حتى ياتيك اليقين [12] , نه آنكه بعد از يقين پرستش برطرف شود , زيرا زوال عبادت همان و زوال يقين همان , چون عصيان بدترين حجاب مى باشد . آنچه از آيه سوره طلاق بر مى آيد اين است كه هدف پيدايش جهان يعنى ظهور حق در آئينه خلق همانا آگاه شدن انسان سالك به علم و قدرت حق است و اين علم شهودى عارف واصل را مظهر علم و قدير مى نمايد كه با ( بسم الله الرحمن الرحيم) در صورت اذن خداى سبحان همان كارى را كه در قيامت به صرف اراده مى كند در دنيا نيز انجام مى دهد , چه اين كه هر چه را بخواهد بداند , مشاهده مى كند .

و همين مطلب را مى توان از حديث معروف قدسى استنباط كرد كه فائده ظهور