است كه انسان را نورانى كند تا هم خود بداند كجا مى رود و هم راه را براى ديگران
باز كند .
راه تشخيص نورانيت
اولين سؤالى كه در اينجا به ذهن مى آيد اين است كه آيا ما مى توانيم تشخيص
بدهيم كه قرآن جان ما را روشن و نورانى نموده است يا نه ؟ بى شك پاسخ اين سؤال
مثبت است , چرا كه ما اگر نتوانيم بفهميم نورانى هستيم يا ظلمانى نمى توانيم
به حيات معنوى خود ادامه بدهيم ؟ پس نه تنها بعد از مرگ , صفا و كدورت انسان
روشن مى شود , بلكه الان و در دنيا هم امكان پذير است . تا انسان تشخيص دهد
نورانى است چنانچه مرحوم كلينى نقل مى كند از امام ششم ( ع ) سؤال كردند : آيا
انسان مى تواند بفهمد كه مؤمن است يا نه ؟ فرمود : آرى , مى تواند بفهمد مؤمن
است . نشانه اش آن است كه احكام و مقررات الهى را بر خود عرضه كند . اگر در
برابر دستورات الهى تسليم است و در قبال حوادث مسرت انگيز و يا اندوهبارى كه
برايش پيش مى آيد راضى است , بداند مؤمن و روشن است , اما اگر در برابر
دستورات الهى اظهار نظر مى كند و يا فقط به هنگام رفاه و امنيت و سلامتى راضى
است , بداند كه مؤمن نيست . [1]
بنابراين از راه آداب و رفتار مشخص مى شود كه آيا نورانى است يا خير ؟ پس
بحث در سه بعد خواهد بود :
1 ادب انسان نسبت به خودش .
[1]كتاب الايمان والكفر , باب الرضاء بالقضاء , ج 12 ص 62 .