اين حديث شريف در جوامع فريقين به اسناد و صور گوناگون روايت شده است و مفصل و مبسوط در باب پنجاه و سوم ارشاد القلوب ديلمى نقل شده است و حديث اول آن باب است و در آن دقائقى بسيار ارزشمند آمده است . غرض اين است كه اوصاف وسائط فيض الهى در حديث انشقاق , در اين حديث درباره عقل آمده است كه از تأليف اين دو حديث نتيجه حاصل مى گردد كه انسان كامل عقل است , و همچنين نتائج بسيار ديگرى كه براى مستنتج حقائق از ضم اين دو مقدمه اعنى دو حديث مذكور حاصل مى گردد كه احاديث مانند آيات مفسر يكديگر , و بعضى از آنها شاهد ديگرى , و ناطق ديگرى است , قال الصادق عليه السلام : احاديثنا يعطف بعضها على بعض فان اخذتم بها رشدتم و نجوتم , و ان تركتموا ضللتم و هلكتم فخذوا بها و انا بنجاتكم زعيم [1] . لسان سفراى الهى همه رمز است خداوند توفيق فهم اسرار و رموز آنان را مرحمت فرمايد . نكات ديگر نيز از حديث اشتقاق مذكور , مستفاد است و لكن ورود در بحث از آنها شايد موجب خروج از موضوع رساله گردد .

تجليات اسمائى و غايت حركت وجودى و ايجادى

تجليات كه همان ظهورات است در لسان قرآن مجيد و روايات