نام کتاب : مباني نظري تجربه ديني نویسنده : الشیرواني، علی جلد : 1 صفحه : 108
نتيجه مىدهد - مسخ و تحريف و تكذيب آموزه تقدير است، نه تبيين
آن به گونهاى كه در متون دينى مسيحيت مورد نظر است.[1] اتو بر آن است كه
آموزه تقدير، در واقع نشأت يافته از دو حال مختلف است كه دو جنبه كاملاً
متمايز به آن مىدهد كه براى پرهيز از خلط ميان آن دو، بهتر است آن دو را
به دو نام بناميم: يكى انتخاب[2] و ديگرى (كه آهنگ كاملاً متفاوتى دارد)
تقدير.
آموزه انتخاب (يعنى اين كه كسى توسط خداوند براى نجات و رستگارى
انتخاب شده باشد) يك بيان و ابراز خالص و بىواسطه از تجربه دينى فعلى از
لطف خدا است. كسى كه از اين لطف و رحمت الهى برخوردار مىشود، وقتى به
گذشته خود مىنگرد، بااطمينان بسيار احساس مىكند كه او از طريق تلاش خويش
بدين پايه نرسيده است، بلكه جدا از اراده و قدرت او، لطف خدا است كه او را
گرفته و بدين سو كشيده است. حتى اراده و تصميمهايى كه او بيشترين مالكيت و
آزادى را در مورد آنها داشت، بدون اين كه به عنصر آزادى او خدشهاى وارد
آيد، براى او تبديل به چيزى مىشود كه بيش از آنكه فعلِ او و كارِ او
باشد، تجربه و حال او است. قبل از انجام هركارى، او محبت خداوند را مىبيند
كه در كار و نجات دهنده، تصميم گيرنده و گزينشگر است. اينجا است كه
اعتراف مىكند كه يك غايت ازلى و صاحب لطف، بر زندگى او نظاره دارد.[3]
نكته مهم در اين باره آن است كه جمله «نجات من از سوى خداوند مقرر
شده و اومرابراى رستگارى برگزيده است»، اگر به عنوان آموزهاى مثبت و
همانند ديگرگزارههاى علمى و عقلى شمرده شود، ما را دچار خطا و لغزش كرده،
موجبمىشود اصل و محتواى اين آموزه را، كه انعكاس يك حال و تجربه دينى
عميقاست، از دست بدهيم. ماحق نداريم نتيجه بگيريم كه «اگر هر كس نجات
مىيابد، برگزيده خداوند است، پس هر كس هم نجات نمىيابد، منتخب خداوند
است» و بنابراين، دوزخيان نيز براساس انتخاب خداوند و بىآن كه خود هيچ
نقشى داشته باشند، راهى جهنم مىگردند. آنچه به ما ارتباط دارد، يك شهود
دينى است كه بدين لحاظ،