بحث حق از نظرى ناظر به تبكيت سوفسطائى است

بحث حق و به خصوص افتتاح بحث حق و حقيقت در صدر مؤلفات اصول معارف حقه حقيقيه از جهتى ناظر به رد پندار سوفسطائى است زيرا بحث حق منتهى است به اينكه احق حقائق در اعيان وجود حق است , و احق اقاويل حقه در مقدمات علمى اينكه ايجاب و سلب نه جمع آن دو را در موردى شايد و نه رفع آن دو را , كه تقابل ايجاب و سلب , اول الاوائل و ابده البديهيات است , و در السنه اهل ميزان دائر است كه ان اول الاوائل هو ان الايجاب والسلب لا يجتمعان ولا يرتفعان , و يا اينكه : الايجاب والسلب فى قضيه واحده بعينها لا يصدقان معا ولا يكذبان معا , كه در حقيقت قضيه منفصله حقيقيه است . خلاصه بحث حق منتهى است به اينكه انه الحق .

سوفسطايى منكر همه حقائق از حسيات و عقليات و بديهيات و نظريات است , و قائل به رفع ايجاب و سلب و واسطه بين آن دو است , و گويد هيچ اصل ثابت علمى وجود ندارد و همه حقايق باطل اند .

حكماى الهى در رد سوفسطايى نافى حقائق , بحث حق و حقيقت را پيش كشيده اند كه حقى ثابت و متحقق است و متن اعيان