داراى بعدى روحانى است كه در عظمت از اضافه تشريفى به خداوند برخوردار است ,
پس اگر به بعد خاكى خود گرايش پيدا كند از حيوان گمراه تر و از سنگ سخت دل تر
خواهد شد , و اگر بعد الهى خود را تقويت نمايد , از تراب گذر كرده و ابوتراب
خواهد شد , و در اين مرتبت با تجرد تام به مقام ولايت دست خواهد يافت
كون جامع يا انسان كامل
انسانى كه مراتب ملك و ملكوت را پى نهد و به افق ولايت بار يابد هستى
فراگير و جامع خواهد بود و او در تمام جهان نفوذ خواهد داشت كون جامع همان
بنده و انسان كاملى است كه به اذن الهى مظهر اسماء حسنى خداوند بوده و در
نتيجه مثل اعلاى نام شريف
ليس كمثله شيى
شورى
11 مى باشد , او به دليلى بهره ورى از ولايت الهى به عنوان مظهر تام
كل يوم هو فى شان
الرحمن
55 , در همه مراتب هستى حضور دارد انسان كامل چون مظهر اسم
لايشغله شان عن شان
الرحمن
29 مى باشد , مشغوليت و حضور در يك شان او را از مشغوليت و حضور از
شان و كار ديگر باز نمى دارد
نارسائى معيارهاى مادى در تعيين كمال انسانى
هر فرد به مقدار توان خود درجه و مرتبه اى از كمال را مى پيمايد و آنچه در طى
مسير مهم است تعيين محور ترقى و مدار تكامل است و چون كمال است نظير متاعهاى
مادى نيست , تا آنكه قابل خريد و فروش و يا به مجرد نسبتهاى مادى قابل ارشاد
و يا قابل فراهم كردن از