نظر ‌ ب647

ارباب عقول كه اهل مكاشفه و شهود قلبى نيستند هنگامى كه اين الفاظ را شنيدند چون به جهان معقولات توجه كردند و نتوانستند معانى اصلى را به كمك عقل درك كنند، به ناچار الفاظ مورد نظر را بر امور محسوس اطلاق نمودند و معانى اصلى را رها كردند.

ارباب عقول هنگام نقل الفاظ به امور محسوسه، مناسبت هاى عقلى را منطبق بر معانى رعايت نمودند.

هر چند هنگام بيان الفاظ، رعايت تناسب هاى عقلى شده است امّا تشبيه كلّى بين معانى اصلى و امور محسوس ممكن نمى باشد زيرا فاصله بين معقولات و محسوسات بسيار زياد مى باشد. و نبايد به دنبال تشابهات كامل بين اين دو بود.

دَق ‌ اعتراض، عيب گويى، سرزنش كردن، خرده گيرى (ف-م)

معنى ‌ منظور الفاظى است كه در بيت 717 از آنها نام برده شده است.

كسى ‌ منظور پيروان مذاهب دينى مختلف است.

در انتساب الفاظ مورد اشاره به حقّ كه در واقع بيانگر معانى حقيقى است هيچ مذهبى بر تو اعتراض نخواهد كرد زيرا صاحب اصلى مذاهب، جز خدا كسى نمى باشد و هر چه مذهب حقّ باشد، خود نيز حقّ خواهد بود مولانا در اين باره گويد: