خُلْد ‌ هميشگى، بقاء و دوام، بهشت(ف-م)

خَلوت ‌ «محادثه و گفتگوى سرّ است با حقّ به نحوى كه غير، مجال نيابد و اين حقيقت معنى خلوت است. اما صورت خلوت، بريدن است از غير»[1]

«بهشت» و «حور» و «خلد» هر چند كه جاودانه هستند و دوام و بقاء دارند، نسبت به خلوت با حق كه مشاهده جمال اوست در مقام انس با حقّ بيگانه و نا آشنا هستند و ظرفيت و پذيرش حقّ را ندارند.

مى ‌ «غلبات عشق را گويند و ذوقى بود كه از دل سالك بر آيد»[2]

هنگامى كه جمال رخ معشوق را مشاهده كردم و از دست ساقى ﴿سقاهم ربهم﴾[3]«شراباً طهورا»[4] را نوشيدم و به معارف و حقايق معنى دست يافتم از مستى مدام اين شراب آن قدر بى خبر و از خود بيخودم كه نمى دانم بعد از اين حالت چه خواهد  شد.

مستى ‌ ب693

انديشه ‌ ترس، خوف

خُمار ‌ ملالت و درد سرى كه پى از رنج نشأة شراب ايجاد شود (ف-م) ، خمار عبارت از احتجاب محبوب است به حجاب عزّت و ظاهر شدن پرده هاى كثرت بر روى وحدت (ش- ل)