نام کتاب : حديث بي کم و بيش (شرح گلشن راز شيخ محمود شبستري ) نویسنده : محمدی باغملائی، محمدکاظم جلد : 1 صفحه : 314
هر دو طرف حدّ وسط افراط و تفريط است و چون اين هر دو طرف از حدّ اعتدال گذشته اند مثل جهنم مى باشند.
602) به باريكى و تيزى موى و شمشير
نه روى گشتن و بودن بر او دير
مصراع اول اشاره به «الصّراط ادقّ من الشَّعر و احدّ من
السّيف»[1] دارد كه در وصف «صراط» است و حدّ وسط و اعتدال مانند صراط
مستقيم است كه از نهايت باريكى و شدت تيزى نمى توان از روى آن برگشت
زيرا انحراف از آن، افتادن در قعر دوزخ است.
603) عدالت چون يكى دارد ز اضداد
همين هفت آمد اين اضداد ز اعداد
اضداد جمع ضدّ است.
با توجه به ابيات 596 تا 600 هر يك از اصول اخلاق به جز «عدالت»
داراى دو ضدّ مى باشند و تنها «عدالت» است كه يك ضدّ دارد و آن ظلم
است بنابراين حساب اضداد اصول اخلاق عدد هفت مى شود.
604) به زير هر عدد سرّى نهفت است
از آن درهاى دوزخ نيز هفت است
دوزخ جهنم
هر يك از اعداد اضداد بيانگر سرّى از اسرار پوشيده و پنهان است و
عدد هفت نيز كه عدد اضداد هفت گانه است اشاره به هفت در دوزخ دارد.
مصراع دوّم ناظر بر آيه ﴿لها سبعة ابواب لكلّ باب منهم جزء مقسوم﴾[2] است.