نام کتاب : حديث بي کم و بيش (شرح گلشن راز شيخ محمود شبستري ) نویسنده : محمدی باغملائی، محمدکاظم جلد : 1 صفحه : 290
نافرمانى پشيمان شد، خداوند او را پذيرفت و هدايت كرد.﴿ثم اجتباه ربّه فتاب عليه و هدى﴾[1] و آدم را از همه چيزها برگزيد ﴿و لقد كرّمنا بنى آدم﴾[2]
بنابراين اين بيت تأكيد و تأييدى است بر عدم اختيار آدمى از خود.
زيرا هر آنچه خداوند مقرّر كرده است اجرا مى شود و ابليس با آن همه
طاعت مغضوب و مطرود حقّ مى گردد و آدم با عصيان و نافرمانى مقبول و
محبوب او مى گردد و برگزيده مى شود.
543) عجب تر آنكه از اين ترك مأمور
شد از الطاف حقّ مرحوم و مغفور
مرحوم رحمت كرده شده، آمرزيده(ف - م)
مغفور آنكه گناهش بخشوده شده، آمرزيده(ف - م)
عجيب تر از ردّ و قبول ابليس و آدم كه شرح آن در بيت 542 بيان
شد، اينكه ابليس ترك سجده آدم كرد و از فرمان حقّ، سركشى كرد ولى لطف و
رحمت خداوند نصيب آدم شد و از همه او برگزيده شد.
544) مر آن ديگر زمنهى گشت ملعون
زهى فعل تو بى چند و چه و چون
آن ديگر منظور ابليس است.
مَنْهى نهى شده، باز داشته(ف - م)
ملعون نفرين شده، رانده از نيكى و رحمت(ف - م)
همچنين آدم از نزديك شدن به ميوه ممنوعه منع مى شود و به سبب
گناه و نافرمانى او، ابليس مورد طعن و لعن قرار مى گيرد. آفرين و
تحسين بر حكم خداوندى كه چند و چه و چون در فرمان و راه ندارد و او هر چه
بخواهد انجام