«مفاتيح الاعجاز فى شرح گلشن راز» اثر شيخ محمد لاهيجى تهيه گرديده است. غامض بودن عبارات و تعقيدات كلام و اِطناب بيان شارح، نگارنده را واداشته تا در عين رسايى پيام و شيوايى بيان، مفاهيم صريح عرفانى را با عباراتى موجز و مختصر در دسترس جويندگان اسرار الهى و پويندگان حقايق معانى قرار دهد زيرا معتقد است كه «خير الكلام ما قلّ و دَلّ و لم يَمَل»[1]. البته ساده نويسى به گونه اى كه عوام فهم و خواص پسند باشد، هنر است. يعنى هنرمند كسى است كه مفاهيم عالى را در قالب كلمات آسان و روان به مخاطبش برساند. ساده نويسى امرى اعتبارى است و تنها به «معاصرين» باز مى گردد; به زبان بهتر، در هر دوره خاص، نويسندگان بايد «زبان» قابل درك براى خوانندگان خود را كشف كنند و همان گونه بنويسند كه آنها مى خواهند، امّا در مورد گذشتگان قضاوت به گونه اى ديگر  است.

تطوّرات سبك هاى نوشتارى - چه در نظم و چه در نثر- سبب مى شود، نسل هاى مختلف در يك خانواده زبانى به شيوه هايى بنويسند و بگويند كه شايد تفاوت هاى اساسى با پيشينيان و پسينيان خويش داشته باشند.

بازگرداندن آثارى كه خواندن آنها- با توجه به سبك خاص نوشتارى و زبانى- مشكل باشد وظيفه كسانى است كه در وادى زبان و ادب ره مى پيمايند.

رساله مورد نظر كوششى است در همين راستا. «حديث بى كم و بيشى» تلاش مى كند جملات طولانى، مفاهيم دشوار و لغات و اصطلاحات مهجور زبان كتاب «مفاتيح الاعجاز فى شرح گلشن راز» را كنار بزند و به جاى آن جملاتى سهل و ساده و روان به خواننده مشتاق عرضه كند.