جايگزين نباشد، مانعى ندارد. و فروش ميّت جايز و صحيح نيست. و در مواردى كه حاكم شرع لازم دانست مى‌تواند به آن حكم كند.

سؤال 2157: براى آموزش دانشجويان پزشكى، از استخوان ميّت كه غالبا از قبرستانها، جمع‌آورى مى‌شود استفاده مى‌شود، آيا جمع‌آورى و فروش آنها براى اين منظور جايز است؟

جواب: خريدوفروش آنها جايز و صحيح نيست و بايد استخوانها بعد از استفاده دفن شوند.

سؤال 2158: ديه قطع اعضاى ميت و جراحات وارده بر او چه مقدار است؟

جواب: اگر سر ميت را ببرند يا شكم او را پاره كنند يا با او كارى كنند كه اگر زنده بود، در اثر آن مى‌مرد، بايد صد مثقال شرعى (18 نخود) طلاى سكه‌دار، بدهند و ديه قطع اعضاى و ساير جنايات وارده بر او به نسبت ديه قطع سر است.

يعنى ديه قطع يك دست 50 مثقال، و دو دست 100 مثقال، و يك انگشت 10 مثقال طلا است و همينطور است نسبت به جراحات وارده بر سر و صورت و بدن و موارد ثبوت ارش. يعنى يك دهم ديه انسان زنده و در اين مسأله فرقى بين زن و مرد و كوچك و بزرگ نيست. ولى اين ديه به وارث نمى‌رسد و بايد براى خود ميت در امور خيريه مصرف شود و اگر ميت، مديون است و مال ندارد، يا ورثه از دادن آن امتناع مى‌كنند؛ ظاهرا اداى آن از اين ديه مشروع است.

عمل به دستورات پزشك‌

سؤال 2159: اگر دكتر تمرين ورزشى را به بيمارى توصيه كند، در صورتى كه سلامتى بيمار به آن بستگى داشته باشد؛ آيا ورزش واجب مى‌شود؟

جواب: بلى واجب مى‌شود.

سؤال 2160: اگر پزشك به كسى بگويد كشيدن سيگار برايت ضرر دارد، در صورتى كه سيگار كشيدن سلامتى او را به خطر اندازد، آيا استفاده از آن جايز خواهد بود؟

جواب: جايز نيست.