5- اگر پزشك با دست خود به بيمار دوا بدهد، يا آمپول تزريق كند مسئول است. مگر اينكه شرط عدم ضمان كند و احتياط لازم را بعمل آورد [1].

سؤال 2041: با توجه به اينكه ممكن است جان بيمار به طور اورژانس (فورى) در خطر باشد، و زمانى جهت تعيين حساسيت فرد به دارويى خاص وجود نداشته باشد، اگر با تجويز دارو، بيمار به آن حساسيت پيدا كرده؛ دچار عوارض شديد و يا مرگ شود، آيا پزشك معالج در قبال اين عوارض، مسئوليتى خواهد داشت؟

جواب: اگر تجويز دارو در حد اظهار عقيده و بيان تشخيص پزشك باشد، به اينكه بگويد به نظر من فلان دارو مفيد است و اختيار مصرف را با خود مريض، يا ولىّ او بگذارد، در اين صورت پزشك مسئول نيست. و اگر پزشك با دست خود به مريض دارو بدهد، يا آمپول تزريق كند. يا امر كند كه فلان دارو را مصرف كنيد و به گفته او اعتماد كنند (كه متعارف چنين است) به نحوى كه در صورت رخ دادن عارضه، آن عارضه مستند به پزشك باشد، در اين صورت كه پزشك مسئول است. مگر اينكه شرط كند كه اگر عارضه‌اى رخ داد ضامن نباشد؛ و در عين حال دقت و احتياط لازم را انجام دهد كه در اين صورت مسئول نيست.

سؤال 2042: اگر با توجه به علوم امروزى، امكان تعيين حساسيت يك دارو وجود نداشته باشد، آيا پزشك در صورت ايجاد عارضه مسئول است؟

جواب: از آنچه در پاسخ سؤال قبلى نوشته شد، جواب اين سؤال نيز روشن مى‌شود.

سؤال 2043: اگر فرصت و امكان آزمايش، وجود داشته باشد، اما به دلايل ديگرى همانند:

هزينه‌اى كه به بيمار تحميل مى‌شود (و احيانا وى حاضر نيست)، امكاناتى كه براى ما وجود

[1]- قال على امير المؤمنين عليه افضل صلوات المصلين: «من تطبّب او تبيطر فليأخذ البراءة من وليّه و الّا فهو له ضامن». (وسائل الشيعة ج 19، ص 194، باب 24 از ابواب موجبات ضمان، حديث 1).

و قال جعفر بن محمد الصّادق عليه احسن التّحيّة و السّلام: «كل عامل اعطيته اجرا على ان يصلح فأفسد، فهو ضامن». (وسائل الشيعة، ج 13، ص 275، باب 29، از ابواب احكام اجاره حديث 19).