مى‌گردد؟ و يا صبر كنند تا بچه‌هاى صغير بالغ گردند؟ و يا ولىّ آنها ضامن است؟

جواب: چنانچه وصى معين نكرده باشد، حاكم شرع يا نماينده او ديون را از اصل تركه مى‌پردازد.

سؤال 1814: مادر ما چند سال زودتر از پدرمان فوت كرده است. مقدارى طلا داشته كه نزد پدرمان بوده است كه نمى‌دانيم خودش خريده يا پدرمان برايش خريده است. و پدرمان بعد از ازدواج مجدد، فعلا از دنيا رفته است حكم تقسيم طلاها چگونه است؟

جواب: ربع طلا از مادر به پدرتان، و از پدر به ورثه او كه از جمله زن دوم است مى‌رسد. و سه ربع ديگر طلا به شما و خواهر و برادر شما تعلق مى‌گيرد.

سؤال 1815: خانمى فوت كرده، و مقدارى اثاثيه و هدايايى كه اقوام و فاميل به آنها داده‌اند باقيمانده است، لطفا بفرماييد چه چيزهايى ارث خانم محسوب مى‌شود؟ و چه چيزهايى متعلق به شوهر وى مى‌باشد؟

جواب: جهيزيّه كه پدر به دخترش داده ظاهرا تمليك دختر شده، و ارث او مى‌شود. و هدايايى كه معلوم است زنانه است، مثل طلا و لباس زنانه هم مال زن و ارث مى‌شود. و هداياى مردانه هم مال شوهر است. و هدايايى كه براى زندگى مشترك استفاده مى‌كنند نصف مى‌شود، نصف آن متعلق به شوهر است و نصف ديگر آن ارث مى‌شود. و هدايايى هم كه معلوم نيست از كدام دسته است، مصالحه كنند.

سؤال 1816: مادر مقدارى آب داشته است كه چند سهم آن دست يكى از فرزندانش بوده است و بعد از وفات مادر هم به همين صورت بوده است. فعلا كه قصد تقسيم دارند فرزند مزبور ادعاى حق دسترنج چندساله را مى‌كند، آيا دسترنج حق او است؟

جواب: اگر حفظ و نگهدارى آب و مجراى آن هزينه‌اى براى اين فرزند نداشته، و مادر هم نگفته مبلغى بعنوان دسترنج به او بدهيد، او حق مطالبه دسترنج ندارد، و اگر اختلافى وجود دارد به دادگاه مراجعه شود، تا حل و فصل گردد.

سؤال 1817: مادر اين جانب 45 سال قبل در ازدواج اول خود در شهرستان ديگرى داراى‌