منحصر به پدر و مادر زوج و پدر و مادر زوجه است، اموالى كه زوج در حال حيات داشته، كه بيمه عمر نيز از اموال زوج محسوب مى‌شود، پس از اداى ديون او و مهريه زوجه‌اش () از عين منقولات و () از قيمت بنا را به پدر و مادر زوجه مى‌دهند، و زوجه از زمين ارث نمى‌برد، و () اموال زوج به پدر و مادر خود زوج مى‌رسد. و بقيه اموال زوج بين پدر و مادر زوج و زوجه، اثلاثا تقسيم مى‌شود.

يعنى () آن به پدر و مادر زوجه و () آن به پدر و مادر زوج مى‌رسد. و اموالى كه زوجه در حال حيات داشته، از جهيزيه و مهريه و غيره، () به پدر و مادر زوج و () به پدر و مادر خود زوجه مى‌رسد. و بقيه آن اثلاثا بين پدر و مادر زوج و زوجه تقسيم مى‌شود. يعنى () به پدر و مادر زوجه و () به پدر و مادر زوج مى‌رسد. و مجموع آنچه به پدر و مادر زوج مى‌رسد، با عدم حاجب‌ [1] سه قسمت مى‌شود. () به مادر زوج و () به پدر زوج مى‌رسد. و با وجود حاجب شش قسمت مى‌شود، () به مادر زوج و () به پدر زوج مى‌رسد. و آنچه به پدر و مادر زوجه رسيده، بين آنها بطور مساوى قسمت مى‌شود. و فرض اين است كه بچه‌ها مال ندارند. و الّا براى آنها هم به همين شيوه عمل مى‌شود.

تصرف در تركه ميت بدون اجازه وارث‌

سؤال 1797: اشخاصى كه از طرف مراجع اجازه در امور حسبيّه دارند، آيا بدون اجازه وارث مى‌توانند زمينى را بفروشند و به كسى بدهند كه حج نيابتى انجام دهد، و اگر از مصارف حج قسمتى از زمين زياد آمد، آيا مال وارث است يا خير؟

جواب: تصرّف غير ولىّ شرعى و وصىّ نافذ نيست و چنانچه ولىّ شرعى در بين نباشد بايد با اذن كبار و اگر صغير دارد با اذن حاكم شرع اقدام كنيد.

سؤال 1798: بعد از فوت شخصى يكى از فرزندان او در خانه مسكونى او ساكن شده است.

آيا ساير ورثه از اين خانه ارث مى‌برند؟ و آيا مى‌توانند اجاره چند ماه سكونت او را از

[1] مقصود از حاجب كسانى هستند كه در مسأله 2808 توضيح المسائل بيان شده است.