هزار تومان تمديد كند و حق افزودن بر مال الاجاره نداشته
باشد و چنانچه مستأجر بخواهد محل را به ديگرى اجاره دهد حق داشته باشد و مالك هم
حق داشته باشد كه از شخص ثالث كه مغازه را اجاره كرده همان مال الاجاره اول يعنى
فقط دو هزار تومان را بگيرد نه بيشتر و سال به سال اجاره را با همان مال الاجاره
تمديد كند، در اين صورت مستأجر اول مىتواند محل را به مستأجر دوم اجاره دهد و
واگذار كند و مبلغى هم بعنوان سرقفلى به همان مقدار كه خودش داده يا بيشتر يا
كمتر، در مقابل رفع يد و تخليه محل از آن شخص كه به او اجاره داده و تحويل داده
بگيرد و در اين فرض مالك حق مخالفت ندارد، چون مستأجر طبق شرطى كه كرده ذى حق بوده
و حق گرفتن سرقفلى و واگذارى به غير را داشته است.
سؤال 1121: چه راهى براى تصحيح معامله سرقفلى وجود دارد؟
جواب: براى مالك جايز است مقدارى به عنوان ماهيانه مال
الاجاره قرار بدهد و مقدارى هم نقدا بگيرد و اين سرقفلى فى الحقيقه جزء مال
الاجاره است و براى غير مالك جايز نيست مگر آنكه در ضمن عقد اجاره يا عقد خارج
لازم ملتزم شود كه تا مستأجر راضى نشود به ديگرى اجاره ندهد و او هم قبول كند. در
اين صورت اگر مستأجر بگويد چنانچه اين مقدار بدهى راضى مىشوم و خلع يد مىكنم،
مانع ندارد.
سؤال 1122: شخصى مغازهاى را بدون سرقفلى اجاره كرده است،
آيا حق دارد بعد از انقضاى مدت اجاره، از موجر تقاضاى سرقفلى كند؟
جواب: در فرض سؤال، مستأجر حقى نخواهد داشت و بايد محل مورد
اجاره را تخليه كند.
سؤال 1123: شخصى مغازهاى را با سرقفلى معين، اجاره كرده
است، حال بعد از انقضاى مدت اجاره كه مىخواهد سرقفلى را پس بگيرد، به موجر
مىگويد سرقفلى امروز مغازه را بايد بدهى، نه سرقفلى سابق را كه من به تو دادم،
آيا مستأجر مىتواند سرقفلى روز را بگيرد، يا