جواب: روشن نيست كه آيا سرقفلى را به مالك پرداختيد يا به
مستأجر قبلى و آيا مستأجر قبلى حق گرفتن سرقفلى را داشته است يا نه و ظاهرا به
مالك پرداخت نشده و مالك اصولا سرقفلى نگرفته و در اين صورت مىتواند مال الاجاره
را به هر مقدارى كه مىخواهد بالا ببرد.
سؤال 1119: شخصى خانهاى را اجاره كرده و قرار بوده كه يك
سال در آن اقامت كند. اما بعد از هشت ماه خانه را تخليه كرده است بفرماييد مستأجر
بايد آن چهار ماهى كه زودتر رفته اجارهاش را بدهد يا لازم نيست؟
جواب: چنانچه مدت اجاره يك سال تعيين شده باشد و مستأجر قبل
از پايان مدت، خانه را بدون اينكه خانه از قابليت سكونت خارج شده باشد، تخليه كند
لازم است اجاره همه مدت را بپردازد.
سرقفلى
سؤال 1120: سرقفلى چيست؟ و آيا مشروع است يا خير؟
جواب: منشأ پيدايش سرقفلى از اينجاست كه چون مال الاجاره
محل كسب ترقى مىكرد و مالك نمىتوانسته اجاره را بالا ببرد يا مستأجر را از آن
محل بيرون كند و گاهى يك محل كسب و مغازه سالهاى متمادى در دست مستأجر با همان
مبلغ اجاره سابق باقى مىماند، بدون اينكه چيزى به مال الاجاره افزوده شود و مالك
نه قدرت داشته مستأجر را بيرون كند و نه بر مال الاجاره بيفزايد، در حالى كه نظاير
محل مزبور چندين برابر اجاره داده مىشده است. بر اين اساس بايد گفت اين گونه محل
كسبها و گرفتن سرقفلى روى آنها اقسامى دارد كه بعضى از آنها مشروع و حلال و بعضى
از آنها نامشروع و حرام مىباشد و فعلا بعضى از اقسام آن را كه بيشتر محل سؤال و
ابتلا است بيان مىكنيم:
1- مالك در اول امر كه مىخواهد مغازه و محل كسبى را به كسى
اجاره دهد، مىتواند هر مقدارى كه بخواهد بعنوان سرقفلى از مستأجر بگيرد كه محل را
به او اجاره دهد و گرفتن اين نوع سرقفلى مشروع و حلال است و پس از اجاره،