برسد، آيا متعلق زكات مى‌شود؟

جواب: گندمى كه بابت مال الاجاره مى‌گيرد متعلق زكات نمى‌شود. اگر چه به حد نصاب برسد. بلى اگر گندمى كه از زراعت و زمين در دست خودش برداشت مى‌كند به تنهايى به حد نصاب برسد، زكات دارد.

سؤال 623: اين جانب در زمين خود گندم و جو كشت كرده‌ام و براى بدست آوردن محصول خرجهايى كرده‌ام، كه از جمله آنها خريد يك تراكتور و مقدارى وسايل كشاورزى است، آيا مى‌توانم اينها را از حاصل كسر كنم و بعد اگر گندم به حدّ نصاب رسيد، زكات بدهم؟

جواب: بلى، تمام مخارجى كه براى بدست آوردن گندم و جو كرده‌ايد استثنا كنيد و اگر بدون تراكتور نمى‌توانيد زراعت كنيد، فقط استهلاك آن كسر مى‌شود و نيز اگر مقدارى از قيمت آن كاسته شود مى‌توانيد آن مقدار را جزء مخارج حساب كنيد، ولى بايد توجه داشته باشيد كه اگر پيش از كم كردن اينها حاصل شما به حد نصاب برسد، يعنى به 288 من، 45 مثقال كم برسد، بنابر احتياط واجب بايد زكات باقيمانده آن را بدهيد.

سؤال 624: در برخى روايات زكات برنج را مطرح كرده‌اند كه حمل بر استحباب شده است، آيا با وضع فعلى كه در بعضى مناطق به صورت وسيعى برنج مى‌كارند، نمى‌توان حكم به وجوب زكات آن داد. نظر مبارك خود را بيان فرماييد.

جواب: فعلا، فتوا عدم وجوب زكات در مثل برنج است.

زكات طلا و نقره‌

سؤال 625: آيا به سكّه‌هاى بهار آزادى زكات تعلّق مى‌گيرد؟

جواب: تعلّق نمى‌گيرد.

سؤال 626: سكّه‌هايى كه مخصوص زمان تزار روسيّه بود (ده روبل طلا) تقريبا صد سال قبل از سوى همين رژيم درست شده است، الآن در كشورهاى مختلف شوروى سابق بين مردم رايج است و به قيمتهاى مختلف آن را خريدوفروش مى‌كنند. با اينكه بين مردم رايج‌