خدا را آفريدگار زمين، آسمان و انسان مى دانسته اند. به اين حقيقت در آيات متعددى از قرآن تصريح شده است.[1]

شرك آنان در مرحله بعد بود كه از آن به شرك در «ربوبيت» و تدبير جهان آفرينش تعبير مى شود، يعنى خدا را آفريدگار هستى مى دانستند ولى در عين حال معتقد بودند كه سرنوشت آنان در دست غير او (اصنام) است، و خداوند كار تدبير جهان و يا بخشى از آن را به بتها سپرده است.

نويسندگان ملل و نحل[2] هر چند درباره عقايد اعراب عصر جاهليت، مطالبى سودمند نوشته اند، ولى موثق ترين و استوارترين مدرك در مورد عقيده مشركان عصر رسالت درباره آلهه ومعبودهاى باطل خود، كتاب آسمانى ما قرآن است كه به مناسبت هاى گوناگون پرده از روى عقيده آنان برداشته و انگيزه آنها در عبادت بتها را فاش ساخته است.

اين بخش از بررسى ما، از ارزش بالايى برخوردار است و ما با بهره گيرى از آيات قرآنى، عقيده و انگيزه مشركان در پرستش بتها را ذيل چند عنوان بررسى مى كنيم:

1. عزّت اجتماع و پيروزى در جنگ، از بتان است

مشركان عصر رسالت ـ درست بر خلاف عقيده موحّدان ـ معتقد بودند كه عزّت اجتماعى انسانها و پيروزى آنان در نبرد با دشمن، از آنِ بتان است و در