براى انسان بهره اى جز سعى و كوشش او نيست. و اين كه تلاش او به زودى ديده مى شود. سپس به او جزاى كافى داده خواهد شد.

5. (وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ فَمَنْ شَاءَ فَلْيُؤْمِنْ وَ مَنْ شَاءَ فَلْيَكْفُرْ).[1]

بگو اين حق است از سوى پروردگارتان، هر كس مى خواهد ايمان بياورد و هر كس مى خواهد كافر گردد.

6. ( إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَ إِمَّا كَفُورًا).[2]

ما راه را به او نشان داديم خواه شاكر باشد يا ناسپاس.

اين بخش از آيات همگى حاكى از آن است كه انسان در زندگانى خود از اختيار تام برخوردار است و او مى تواند زمام زندگى را به هر طرف كه بخواهد بگرداند.

جبر در آيات قرآن

در برابر اين آيات يك رشته آياتى است حاكى از آن كه آنچه در جهان آفرينش پديد مى آيد به مشيت خدا صورت مى پذيرد و انسان براى خود چيزى نمى خواهد مگر آن كه خدا براى او بخواهد، اينك از اين مجموعه به سه آيه اكتفا مى كنيم: