خويش مى سازد نه عوامل خارجى سه گانه.

از كسانى كه پرچم اين مكتب را بيش از ديگران برافراشته، ژان پل سارتر[1] (1905ـ 1980م) است و شايد هم مسائل سياسى در ترويج اين مكتب بى اثر نبوده، سرانجام اين مكتب با دو گروه در كشاكشند:

الف. گروهى ، كه شخصيت انسان را محصول عوامل سه گانه و يا افزون بر آنها مى دانند;

ب. گروه الهيون، كه به قضا و قدر اعتقاد راسخ دارند و تصور مى كنند كه قضا و قدر دست انسان را در زندگى مى بندد.

بيان نظريه

آنان معتقدند انسان بدون اين كه به ويژگى خاصى رنگ آميزى شود ديده به جهان مى گشايد. و وجود او بسان برگ سفيدى است كه از هر نوع تمايلى دور مى باشد و هيچ نوع خصوصيتى و ويژگى در روز نخست در هستى او وجود ندارد، بلكه اين انسان است كه با اعمال و افعال خود وجود خود را رنگ آميزى كرده و براى آن