پويايى كاروان علم و انديشه كمك كنند، و هم افراد عادى كه از توان علمى لازم برخوردار نيستند و توان داورى و قضاوت علمى ندارند، از پيامدهاى منفى اين گونه نظرات ناپخته و نقّادى نشده به دور باشند.

در تأييد اين راه حل بد نيست بدانيم همان امامان معصومى كه دستور به گفتمان دينى و مناظره با مخالفان دينى را مى دادند و خود به اين مهم مى پرداختند، كسانى را كه از توان علمى لازم برخوردار نبودند، از اين كار برحذر مى داشتند و افراد عادى را از ورود به مباحث عميق كلامى و فلسفى مانند بحث جبر و اختيار منع مى كردند.

به عنوان نمونه وقتى يكى از كسانى كه در حادثه ى جمل حضور داشت خدمت حضرت على(عليه السلام) رسيد و گفت:

يا اميرمؤمنان! مرا از «قدر» آگاه كن!

حضرت فرمود: دريايى عميق است كه به عمق آن نمى رسى.

(آن مرد بار ديگر خواسته ى خود را تكرار كرد) اى اميرمؤمنان مرا از «قدر» آگاه كن!

حضرت فرمود: خانه ى تاريكى است، پس وارد آن مشو!

(بار ديگر آن شخص بر تقاضاى خود اصرار ورزيد) و گفت: اى اميرمؤمنان مرا از «قدر» آگاه كن!

حضرت فرمود: از اسرار خداوند است; پس به جستجوى آن نرو!

(باز آن مرد پرسيد) اى اميرمؤمنان مرا از «قدر» آگاه كن!

حضرت فرمود: حال كه تسليم نشدى به درستى كه قدر «امر بين الامرين»