تغيير نداد، ولى آن چه كه مهم است اين كه آداب و رسوم بايد در همان چهارچوب ملاك پيشين باشد:

الف) فرهنگ هر ملتى محترم است، تا آن جا كه به سعادت او لطمه اى وارد نكند.

ب) فرهنگ و ملتى احترام دارد، تا جايى كه مايه ى تضييع حقوق ملت هاى ديگر نباشد.

فرض كنيد فرهنگ ملتى، سنگ پرستى و گاو پرستى است، و آن را نشانه ى اصالت و آثار نياكان خود مى داند، در حالى كه از نظر خرد بر ضدّ سعادت فرد و اجتماع است، آيا مى توان چنين ملاكى را تحسين كرد و گفت كه رهيدن از يكتاپرستى و وارد شدن به سنگ پرستى و گاو پرستى، نوعى آزادى است؟

شگفت اين جاست كه منطق بت پرستان عصر رسول خدا در اصرار بر حفظ فرهنگ، و سرسختى در مقابل تبليغ پيامبر(صلى الله عليه وآله) همين بود كه مى گفتند:

(انّا وجدنا آبائنا على امّة و انّا على آثارهم مهتدون).[1]

«ما نياكان خود را بر آيينى يافتيم و ما نيز به پيروى آنان هدايت يافته ايم».

قرآن در نقد اين نظريه يادآور مى شود:

(أو لو كان آباؤهم لا يعقلون شيئاً و لا يهتدون).[2]

«آيا اگر پدران شان چيزى را درك نمى كردند و راه درست را نمى يافتند باز شايسته است به دنبال آن ها بروند؟».