نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 325
جنفا: میل به باطل یا مطلق میل و انحراف.
شرحها
در این آیات دو مطلب نقل و بررسی شده است یکی قصاص در جنایت عمدی که
باید جانی را مجازات کرد و در عین حال میشود از حس عاطفه استفاده کرده و
عفو نمود و روشن شده که اجرای قصاص سبب محفوظ ماندن خونهاست دوم: وصیت که دستوری راجع به کارهای بعد از مرگ است. 178-
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ فِی الْقَتْلی
الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثی بِالْأُنْثی
فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ شَیْءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ
أَداءٌ إِلَیْهِ بِإِحْسانٍ. پیش از نزول قرآن عرب عقیده به قصاص داشت و
آن را به کار میبست ولی قصاص بسته به قدرت اولیاء مقتول و نیروی قبیله
بود حتی گاهی به عوض یک نفر ده نفر را میکشتند قرآن مجید با این آیه اولا
قضیه را تعدیل کرد که در مقابل یک نفر فقط یک نفر را میتوان کشت نه بیشتر،
ثانیا حس انتقام و حس عاطفه را ملاک قرار داد یعنی حکم اولی قتل، قصاص است
ولی اگر کسی از عواطف انسانی استفاده کرده و قاتل را عفو کند، مجاز است. این
حکم مطابق فطرت انسان است زیرا اگر تنها قصاص بود یک حکم خشن و غیر قابل
انعطاف میشد و اگر فقط خونبها و عفو بود مورد سوء استفاده واقع میگردید
ظهور جمله الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثی
بِالْأُنْثی آنست که آزاد را در مقابل برده و مرد را در مقابل زن نمیکشند. ناگفته
نماند آزاد در مقابل برده کشته نمیشود، تفصیل و علت آن را در فقه باید
جستجو کرد، اما اگر مرد آزاد زن آزادی را بکشد، کشتن مرد در مقابل
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 325