قرآن و تقلید:

آیه وَ إِذا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَیْنا عَلَیْهِ آباءَنا ... حکایت دارد که اسلام دین تعقل و تفکر است، کلمات لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ و غیره بارها در قرآن مجید تکرار شده است، جمله أَ وَ لَوْ کانَ آباؤُهُمْ لا یَعْقِلُونَ شَیْئاً وَ لا یَهْتَدُونَ مفید آنست که اگر طریقه پدران آنها بر مبنای منطق و تعقل بوده، اینها حق دارند که از آنها تقلید بکنند و گرنه، نه.
قرآن مجید در آیات متعددی تابعان را که بدون تفکر از متبوعان پیروی کرده‌اند اهل عذاب دانسته و عذر آنها را قبول نمی‌دارد و می‌گوید: فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ... زمر/ 18 یعنی سخن را می‌شنوند و درباره آن فکر می‌کنند و بهترین آن را اختیار می‌کنند خلاصه: هر راهی و هر کاری و هر دینی که انسان اختیار می‌کند باید اول آن را بفهمد و در اطراف آن تحقیق بکند سپس آن را قبول کرده و در راه آن قدم بر دارد و در این راه اگر اشتباه هم بکند پیش خدا معذور خواهد بود.
در تقلید از فقهاء که مقلد راهی به مسائل دینی ندارد، دستور داده شده که:
تا چند نفر متخصص و خبره، ایمان و عدالت و علم فقیه را تصدیق نکرده‌اند نمی‌شود از او تقلید نمود، در رجوع به دکتر و مصرف کردن دوای او، عقل حکم