بنا بعقيده اين دانشمندان تحقق تصديق مقابل تصور- در جهان امكان پذير نبايد باشد- زيرا هنگامى كه ذهن ما موضوع را فرض كرد- تا رفت محمول را آورده و بار كند- موضوع بواسطه تحول از ميان رفته- و موضوع تازه جاى گزين او خواهد بود- .

و چه تصديقات مثل اينكه در دبستان شنيده- كه ارسطو شاگرد افلاطون بوده است- و او باين مطلب اذعان تصديق باصطلاح منطق پيدا كرده- تمام اينها همانطور محكم- و پابرجا در ذهنش باقى است- و خلاصه تمام تصورات و تصديقات سابقش- كما كان باقى مانده است و اگر اينها- جايگزين در ماده بود قهرا تغيير كرده بود- .

و اما مثال عكسى كه در آب جارى مى‌افتد- كه در متن از طرف ماديين ذكر شده است- پيدا است كه يك مثال شاعرانه است- زيرا اينكه ما او را ثابت مى‌بينيم- تنها بجهت آن است كه در خيال ما- صورت ادراكى باقى دارد- و اگر فرضا حتى در خيال صورت ادراكى باقى نمى‌داشت- ما هرگز او را باقى نمى‌پنداشتيم- خلاصه اين اشكال آنكه- از نظر ثبات ادراكات ذهنى- كه از مشخصات قوه حافظه است- نمى‌توان نظريه مادى بودن قوه حافظه را بپذيريم- .

طرفداران مادى بودن حافظه مهمترين استدلالى- كه در زمينه مادى بودن حافظه كرده‌اند- اينست كه ما عملا مى‌بينيم- حافظه مربوط است به بعضى از قسمتهاى مغز- و هر چند براى بسيارى از اعمال روحى- از قبيل حافظه و دقت- هنوز محل معين و مشخصى تعيين نشده است- ولى ترديدى نيست كه با تغيير يا اختلالى- كه در بعضى از قسمتهاى دماغ پيدا مى‌شود- حافظه از بين ميرود پس معلوم مى‌شود- كه حافظه از خواص تشكيلات مادى مغز است- و اصولا مى‌توان از دو راه- نظريه مادى بودن حافظه را تاييد نمود- .

1 عروض نسيان ترديدى نيست كه هر انسان- بلكه حيوانى بتفاوت دچار فراموشى مى‌شود- هيچ كس نيست كه تمام خاطرات- دوره زندگانى خود را در ياد داشته باشد- و حال آنكه اگر حافظه غير مادى بود- نسيان و فراموشى معنا نداشت- زيرا فراموشى در اثر محو شدن- صور ادراكى از صفحه ذهن عارض مى‌شود- و اگر روح از خود وجود مستقلى از بدن مى‌داشت- و صور ادراكى مصنوع و معلول او و غير مادى بودند- مى‌بايست هميشه باقى باشند- زيرا منشا و علت آنها- كه به عقيده روحيون يك امر مجرد است باقى است- و هر معلولى در بقاء تابع علت خودش مى‌باشد- ولى مطابق نظريه مادى علت