چون سلطان تكش بر عراق مستولي شد، و از دست اتابك ابو بكر بن محمد بيرون كرد، و كرت دوم از دست سلطان طغرل مستخلص گردانيد، يونس خان پسر خود را داد. و او پادشاه نيكو سيرت بود، و با خلق نيكو روزگار كرد، و عراق را در ضبط آورد، و با لشكر دار الخلافة خصومت در آغازيد و آن حادثه چشم [1] زخم دولت پدر و خاندان ايشان گشت، و مدتي در عراق ملك راند، و درگذشت. و اللّه الباقي.

پسر مهتر سلطان تكش بود، و او پادشاه جبار و متكبر بود، در غايت كياست و عقل و شهامت و شجاعت. پدرش چون نشاپور و اطراف آن ممالك از دست بندگان سنجري (بيرون كشيد) [2] چنانچه فرزندان ملك مؤيد طغان شاه و سنجرشاه را بعهد از نيشاپور بيرون آورد، و تخت نيشاپور به پسر خود ملك خان داد، چون او بدان تخت بنشست، ممالك اطراف را تا بدر عراق گرفت، و اكابر بسيار به حضرت او جمع شدند و مدتي ملك راند و درگذشت، و از وي پسري ماند: هندوخان بن ملك خان پادشاهزاده بس شجاع بود و طبيعت نظم داشت، و بعد از فوت پدر و جد، بخراسان لشكر كشي آغاز كرد، و سلطان محمد بن تكش كه عم او بود، با او مضايقت فرمود، بيتي بگفت هندوخان بنزديك عم فرستاد، بيت:
صد گنج ترا خنجر بران ما راكاشانه ترا، مركب و ميدان [3] ما را
خواهي كه خصومت از ميان برخيزدخوارزم تراشها، خراسان ما را [4]