سلاطين روم از تخمه سلجوقيانند و پادشاهان بزرگ بودهاند، و از ايشان در
بلاد روم و ديار فرنج بسيار آثار غزو و جهاد و بقاع خير، چنانچه مدارس و
مساجد و خانقاهات و رباطات و قناطر و اوقات مانده است، والي يومنا هذا
باقيست، و از فرزندان و امرا و ملوك ايشان در ان ديار قصههاي. غزوات در
كتب مسطور است، و چون سلطان سلاطين سنجر عليه الرحمه بتخت پدر بنشست و جهان
بر وي قرار گرفت، شرق و غرب در ضبط بندگان او آمد و خطبه منابر كل اسلام، و
سكه جمله بالقاب او زينت يافت، ممالك روم برادر خود [1] محمود بن
ملكشاه را داد، و جمله سلاطين روم از فرزندان اواند چنانچه از هر يك ذكري
در طبقات ثبت افتاد، تا خوانندگان را از احوال آن دودمان چيزي معلوم گردد، و
در دعاء خير گذشتگان، و بقاء سلطان مسلمانان ناصر الدنيا و الدين سلطان
السلاطين في العالمين محمود بن السلطان التتمش خلد اللّه ملكه افزايند.
الاول محمود بن ملكشاه
محمود بن سلطان ملكشاه را چون تخت [2] (ممالك) روم از دست سنجر كه
برادرش بود مسلم شد، دران ديار و ثغور اسلام جهاد بسيار كرد و بر كفار فرنج
لشكرها كشيد، و غزوها بسنت بجاي آورد، و قلاع و شهرها بگرفت و با بندگان
خداي تعالي عدل و احسان ورزيد. چون مدتي از ملك او بگذشت برحمت حق پيوست.
الثاني مسعود بن محمود
سلطان مسعود پسر محمود بن ملكشاه بود، باول سلطان سنجر او را تخت عراق
داد، و يك كرت با قراجه ساقي يار شد، و با سلطان سنجر طريق عصيان ورزيد،
بسبب قوتي كه دران ديار گرفته بود، ناگاه سلطان سنجر معارضه بر وي زد، و هر
دو را بگرفت، و بعد از آن كارش فتور پذيرفت
[1] مولف در انتساب سلاجقه روم خلط و اشتباه كرده، در اين جا عين عبارات مولف را آورديم براي تحقيق ر: 24 تعليقات. [2] اصل و پ: بتخت، اصل كلمه ممالك ندارد، از (پ) گرفته شد.