فرهنگ قرآن - امامی، عبد‌النبی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبد‌النبی جلد : 1 صفحه : 269

شیخ طبرسی رحمه اللّه در مجمع البیان فی قوله: «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَواباً وَ خَیْرٌ أَمَلًا»، [1] فرموده: «الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ»، عبارت از طاعات برای خدای متعال و جمیع حسنات است؛ زیرا پاداش آن برای همیشه و ابد باقی می‌ماند. این، قول ابن عباس و قتاده است، و قوله: «خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَواباً وَ خَیْرٌ أَمَلًا»؛ یعنی از لحاظ پاداش، برتر، و از لحاظ آرزوی نسبت به آن، صادقانه‌تر از مال، فرزند و دیگر زیبایی‌های دنیاست که بعضی از آرزوها، دروغین است، و این آرزویی است که دروغ نیست؛ زیرا کسی که طاعتی را عمل کند، آن پاداشی را خواهد یافت که آرزوی آن را دارد. [2]
زمخشری در تفسیر کشّاف فی قوله: «وَ الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَواباً وَ خَیْرٌ أَمَلًا»، [3] فرموده: «الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ»، اعمال خیری است که نتیجه آن برای انسان ثابت و پایدار است و زدودن و نیز نیست کردن هرآنچه از لذت‌های دنیوی است که نفس انسان به سوی آن نظر دارد، و گفته‌اند: آن نمازهای پنجگانه است و گفته‌اند:
«سبحان اللّه، و الحمد للّه، و لا إله إلّا اللّه، و اللّه اکبر» است، و قتاده گفته: هرچه که رضای خدا در آن اراده شود. قوله: «خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَواباً»؛ یعنی آنچه از ثواب که متعلق به آن است و آنچه از آرزو که متعلق به آن است؛ زیرا صاحب آن در دنیا، ثواب خدا را، و در آخرت، رسیدن به آن را آرزو می‌کند. [4]
همین‌طور فی قوله تعالی: «وَ الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَواباً وَ خَیْرٌ مَرَدًّا»، [5] فرموده: «الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ» همه، اعمال آخرتی است، و گفته‌اند: نمازهاست، و گفته‌اند: «سبحان اللّه، و الحمد للّه، و لا إله إلّا اللّه، و اللّه اکبر» است؛ یعنی آن خیر ثوابا است از آنچه کافران بدان مباهات می‌کنند. «وَ خَیْرٌ مَرَدًّا»؛ یعنی محلّ بازگشت و فرجام و عاقبت یا منفعت، برگرفته از این قول آنان است که: «لیس لهذا الامر مردّ» و «هل یرد بکای و زندا». [6]

[1]. کهف/ 46.
[2]. مجمع البیان، ج 6، ص 473.
[3]. کهف/ 46.
[4]. کشّاف، ج 2، ص 486.
[5]. مریم/ 76.
[6]. کشّاف، ج 2، ص 522.

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبد‌النبی جلد : 1 صفحه : 269

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست