مسأله 1694 اگر ديوانه عاقل شود، واجب نيست روزههاى وقتى را كه ديوانه بوده قضا نمايد.
[مسأله 1695 اگر كافر مسلمان شود]
مسأله 1695 اگر كافر مسلمان شود، واجب نيست روزههاى وقتى را كه كافر بوده قضا نمايد (1) . ولى اگر مسلمانى كافر شود و دوباره مسلمان گردد روزههاى وقتى را كه كافر بوده بايد قضا نمايد.
(1) فاضل: هم چنين واجب نيست قضاى روزۀ آن روزى كه در آن روز مسلمان شده بگيرد؛ ولى اگر قبل از ظهر مسلمان شود و كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده باشد، بنا بر احتياط واجب نيت كند و روزه بگيرد و اگر آن روز را روزه نگرفت بنا بر احتياط واجب قضاى آن را به جا بياورد، ولى اگر مرتد مسلمان شود روزههاى وقتى را كه مرتد بوده بايد قضا نمايد.
گلپايگانى، صافى: اگر كافر پيش از ظهر روز ماه رمضان مسلمان شود و كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده باشد احتياط مستحب (صافى: احتياط واجب) آن است كه آن روز را روزه بگيرد و اگر ترك نمود قضا نمايد و روزههاى قبل قضا ندارد. .
[مسأله 1696 روزهاى كه از انسان به واسطۀ مستى فوت شده]
مسأله 1696 روزهاى كه از انسان به واسطۀ مستى فوت شده، بايد قضا نمايد (1) اگر چه چيزى را كه به واسطۀ آن مست شده، براى معالجه خورده باشد (2) ، بلكه اگر نيت روزه كرده و مست شده (3) و در حال مستى روزه را ادامه داده تا از مستى خارج شده باشد (4) بنا بر احتياط واجب بايد روزۀ آن روز را تمام كند و بعداً قضا نمايد.
(1) فاضل: [و]فرق نمىكند كه آن چيزى را كه به واسطۀ آن مست شده براى معالجه خورده باشد، يا اين كه بدون دليل خورده باشد.
مكارم: هر چند مادۀ مستكننده را از روى اشتباه و يا براى معالجه خورده باشد، بلكه اگر نيت روزه را قبلاً كرده بعد در حال مستى روزه را تمام كند بنا بر احتياط واجب بايد قضا نمايد.
(2) آيات عظام: بقيه مسأله ذكر نشده.
(3) نورى: اگر در اثناء روز از مستى بيرون آيد بنا بر احتياط واجب بايد روزه را تمام و نيز قضا نمايد و اگر در حال مستى روزه را تمام كرده باشد قضا نمايد.
(4) اراكى: بايد قضا نمايد.
[مسأله 1697 اگر براى عذرى چند روز روزه نگيرد]
مسأله 1697 اگر براى عذرى چند روز روزه نگيرد و بعد شك كند كه چه وقت عذر او بر طرف شده مىتواند مقدار كمتر را كه احتمال مىدهد روزه نگرفته قضا نمايد (1) ، مثلاً كسى كه پيش از ماه رمضان مسافرت كرده و نمىداند پنجم رمضان از سفر برگشته يا ششم (2) ، مىتواند پنج روز روزه بگيرد و نيز كسى هم كه نمىداند چه وقت عذر برايش پيدا شده، مىتواند مقدار كمتر را قضا نمايد، مثلاً اگر در آخرهاى ماه رمضان مسافرت كند و بعد از رمضان برگردد و نداند كه بيست و پنجم رمضان مسافرت كرده، يا بيست و ششم، مىتواند مقدار كمتر يعنى پنج روز را قضا كند.