(3) زنجانى: مثلاً شك كند كه آن چيز فضلۀ موش است يا فضلۀ سوسك، يا. .

(4) گلپايگانى، صافى: و تحقيق لازم نيست.

خوئى، سيستانى، تبريزى، زنجانى: و وارسى كردن يا پرسيدن لازم نيست.

[مسأله 123 چيز نجسى كه انسان شك دارد پاك شده يا نه]

مسأله 123 چيز نجسى كه انسان شك دارد پاك شده يا نه، نجس است، و چيز پاك را اگر شك كند نجس شده يا نه، پاك است (1) . و اگر هم بتواند نجس بودن يا پاك بودن آن را بفهمد لازم نيست وارسى كند.

(1) مكارم: بقيه مسأله ذكر نشده.

[مسأله 124 اگر بداند يكى از دو ظرف كه از هر دوى آنها استفاده مى‌كند نجس شده]

مسأله 124 اگر بداند يكى از دو ظرف يا دو لباسى كه از هر دوى آنها استفاده مى‌كند نجس شده و نداند كدام است، بايد از هر دو اجتناب كند (1) ، بلكه اگر مثلاً نمى‌داند لباس خودش نجس شده يا لباسى كه هيچ از آن استفاده نمى‌كند و مال ديگرى است، باز هم احتياط آن است كه از لباس خودش اجتناب نمايد (2) ، اگر چه لازم نيست.

(1) بهجت: بقيه مسأله ذكر نشده.

اراكى، گلپايگانى، نورى: ولى اگر مثلاً نمى‌داند لباس خودش نجس شده يا لباسى كه هيچ از آن استفاده نمى‌كند و مال ديگرى است، از لباس خودش هم لازم نيست اجتناب نمايد.

خوئى، سيستانى، تبريزى: ولى اگر مثلاً نمى‌داند لباس خودش نجس شده يا لباسى كه از تصرّف او خارج بوده و مال ديگرى مى‌باشد، لازم نيست از لباس خودش اجتناب نمايد.

مكارم: امّا اگر مثلاً نداند لباس خودش نجس شده يا لباس شخص بيگانه‌اى كه مورد استفادۀ او نيست، اجتناب لازم نمى‌باشد.

(2) فاضل: بقيه مسأله ذكر نشده.

زنجانى: مسأله اگر بداند يكى از دو يا چند ظرف يا دو يا چند لباسى كه از هر دوى آنها مى‌تواند استفاده كند نجس شده و نداند كدام است، بايد از هر دو يا چند چيز اجتناب كند، ولى اگر مثلاً نداند لباسى كه مى‌تواند از آن استفاده كند نجس شده يا لباسى كه عادتاً نمى‌تواند از آن استفاده كند، لازم نيست از لباسى كه مى‌تواند از آن استفاده كند اجتناب كند.

صافى: مسأله اگر بداند يكى از دو ظرفى كه از هر دو استفاده مى‌كند نجس شده و نداند كدام است بايد از هر دو اجتناب كند، ولى اگر يكى از دو لباسى كه از هر دو استفاده مى‌كند نجس شده و نداند كدام است مى‌تواند دو نماز بخواند، با هر لباس يك نماز؛ چنانچه مى‌تواند از هر يك انتفاعات ديگر ببرد. بلى اگر در يكى از آنها نماز بخواند نمى‌تواند به آن اكتفا كند. و اگر با هر دو لباس رطوبت ملاقات كند محل ملاقات نجس مى‌شود چنانكه اگر با هر دو يك نماز بخواند نماز او باطل است.

مسائل اختصاصى

مكارم: مسأله 139 افراد وسواسى نبايد به علم و يقين خود در طهارت و نجاست توجه