خوئى، تبريزى: مسأله اگر مدّت گرفتن خورشيد يا ماه به اندازۀ خواندن يك ركعت نماز يا كمتر باشد، وجوب نماز آيات در اين صورت مبنى بر احتياط است و اگر مدّت گرفتن آنها بيشتر باشد ولى انسان نماز را نخواند، تا به اندازۀ خواندن يك ركعت به آخر وقت آن مانده باشد، در اين صورت نماز آيات واجب و ادا است.

زنجانى: مسأله اگر مدّت گرفتن خورشيد يا ماه به اندازۀ نماز آيات باشد، بايد نماز آيات به جا آورد، و تا زمانى كه از گرفتن ماه يا خورشيد به مقدار خواندن يك ركعت وقت باقى است، نماز ادا است و بعد از آن نماز قضا مى‌شود، و اگر مدت گرفتن خورشيد يا ماه كمتر از نماز آيات باشد، بنا بر احتياط نماز آيات را بخواند و نيت ادا و قضا ننمايد، هر چند بعد از باز شدن خوانده شود.

[مسأله 1498 موقعى كه زلزله و رعد و برق و مانند اينها اتفاق مى‌افتد]

مسأله 1498 موقعى كه زلزله و رعد و برق و مانند اينها اتفاق مى‌افتد، انسان بايد (1) فوراً نماز آيات را بخواند (2) و اگر نخواند معصيت كرده (3) و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.

(1) زنجانى: مكلف بايد. .

(2) خوئى، زنجانى: به نحوى كه در نظر مردم تأخير محسوب نشود و اگر (زنجانى: بدون عذر) تأخير كرد، معصيت كرده (زنجانى: و بايد هر چه زودتر بخواند) و بنا بر احتياط وقت خواندن، نيّت ادا و قضا نكند.

(3) مكارم: و احتياط مستحب آن است كه تا آخر عمر هر وقت توانست بخواند.

تبريزى: مسأله در نماز آيات براى زلزله يا رعد و برق و بادهاى سياه و مانند آنها لازم است مكلّف نماز آيات را فوراً بخواند و چنانچه تأخير بيندازد، أحوط آن است كه به قصد ما في الذّمّه بياورد و قصد اداء و قضا نكند.

سيستانى: مسأله موقعى كه زلزله مى‌آيد يا رعد و برق و مانند اينها اتفاق مى‌افتد و بخواهد احتياط كند اگر وقتشان وسعت داشته باشد لازم نيست نماز آيات را فوراً بخواند و در غير اين صورت مانند زلزله بايد فوراً آن را بخواند به نحوى كه در نظر مردم تأخير محسوب نشود و اگر تأخير كرد، احتياط مستحب آن است كه بعداً بدون نيّت ادا و قضا بخواند.

[مسأله 1499 اگر بعد از باز شدن آفتاب يا ماه بفهمد كه تمام آن گرفته بوده]

مسأله 1499 اگر بعد از (1) باز شدن آفتاب يا ماه بفهمد كه تمام آن گرفته بوده، بايد قضاى نماز آيات را بخواند. ولى اگر بفهمد مقدارى از آن گرفته بوده قضا بر او واجب نيست (2) .

(1) خوئى، سيستانى: اگر گرفتن آفتاب يا ماه را نداند و بعد از. .

زنجانى: اگر هنگام گرفتن خورشيد يا ماه، گرفتن آنها را نداند و بعد از. .

(2) زنجانى: و كسى كه در موقع گرفتن خورشيد يا ماه نماز آيات را عمداً نخوانده باشد، در صورتى كه تمام ماه يا خورشيد گرفته باشد بنا بر احتياط واجب مى‌بايد براى قضاى نماز آيات غسل نموده و نماز بخواند و نماز قضا بدون غسل باطل است.

[مسأله 1500 اگر عدّه‌اى بگويند كه خورشيد يا ماه گرفته است]

مسأله 1500 اگر عدّه‌اى بگويند كه خورشيد يا ماه گرفته است چنانچه انسان از