آن كه شغلش مسافرت است يا سفر مقدمۀ شغل اوست

[س 641 كسى كه سفر مقدمۀ شغل اوست]

س 641: كسى كه سفر مقدمۀ شغل اوست، آيا در سفر نمازش تمام و روزه‌اش صحيح است يا آن كه اين حكم اختصاص به كسى دارد كه شغل او حتماً مسافرت باشد؟ اين گفتۀ مرجع تقليد حضرت امام خمينى «قدس سره» كه مى‌فرمايد: كسى كه شغل او مسافرت است چه معنايى دارد؟ آيا كسى يافت مى‌شود كه خود سفر شغل او باشد؟ زيرا چوپان و راننده و ملوان و غير آن‌ها هم كارشان چوپانى و رانندگى و كشتيرانى است و اصولاً كسى كه سفر را به عنوان شغل خود برگزيده باشد، وجود ندارد.

ج: كسى كه سفر مقدمۀ كار او است، اگر در خلال هر ده روز حد اقل يك بار براى كار به محل كارش رفت و آمد نمايد، نمازش تمام و روزه‌اش صحيح است، و در كلمات فقهاء رضوان اللّٰه عليهم مراد از كسى كه شغل او مسافرت است، كسى است كه قوام كار او به سفر است مانند شغلهايى كه در سؤال ذكر شده است.

[س 642 سربازانى كه به مدت يك يا دو سال براى انجام خدمات سربازى در شهرى مى‌مانند]

س 642: نظر حضرت عالى در بارۀ نماز و روزۀ كسانى كه به مدت معينى بيش از يك سال در شهرى براى كار اقامت مى‌كنند و يا سربازانى كه به مدت يك يا دو سال براى انجام خدمات سربازى در شهرى مى‌مانند، چيست؟ آيا بعد از هر سفرى بايد قصد اقامت ده روز كنند تا نمازشان تمام و روزۀ آنها صحيح باشد؟ و اگر قصد ماندن كمتر از ده روز را داشته باشند، نماز و روزۀ آنها چه حكمى دارد؟ ج: اگر حد اقل هر ده روز يك بار به خاطر شغلشان به محل كار سفر مى‌كنند، در غير سفر اول نمازشان تمام و روزه‌شان صحيح است، ولى در سفر اول، حكم ساير مسافرين را دارند، يعنى تا قصد اقامت ده روز را نكرده‌اند، نماز آنان شكسته است و روزه‌شان صحيح نيست.

[س 643 نماز و روزۀ خلبانان هواپيماهاى جنگى]

س 643: نماز و روزۀ خلبانان هواپيماهاى جنگى كه بيشتر روزها از پايگاه‌هاى هواييشان شأن اقدام به پرواز كرده و مسافتى بسيار بيشتر از مسافت شرعى را مى‌پيمايند و مرتب اين عمل را تكرار مى‌كنند، چه حكمى دارد؟ ج: حكم آنان همان حكم ساير رانندگان و ملوانان و خلبانان هواپيماهاست، يعنى نماز آنها در سفر تمام و روزه‌شان صحيح است.

[س 644 قبيله‌هائى كه يك يا دو ماه از قشلاق به ييلاق مى‌روند]

س 644: آيا قبيله‌هائى كه يك يا دو ماه از قشلاق به ييلاق يا بر عكس منتقل مى‌شوند، ولى بقيۀ سال را در ييلاق يا قشلاق به سر مى‌برند، داراى دو وطن هستند؟ مسافرتهايى كه در ايام اقامت خود در يكى از اين دو مكان به مكان ديگر انجام مى‌دهند، از جهت قصر يا تمام بودن نماز چه حكمى دارد؟ ج: اگر قصد نقل و انتقال هميشگى از ييلاق به قشلاق و بر عكس را دارند تا روزهايى از سال را در يكى و روزهايى را در ديگرى بگذرانند و هر دو مكان را براى زندگى دائمى خود انتخاب كرده باشند، هر يك از آن دو مكان وطن آنان محسوب مى‌شود و بر آنان در آن دو مكان حكم وطن جارى مى‌گردد، و اگر فاصلۀ بين آن دو به مقدار مسافت شرعى باشد، در راه سفر از يكى به ديگرى، حكم ساير مسافرين را دارند.

[س 645 فاصلۀ بين محل كار و محل سكونتم حدود سى و پنج كيلومتر است]

س 645: من كارمند يكى از ادارات دولتى شهر هستم. فاصلۀ بين محل كار و محل سكونتم حدود سى و پنج كيلومتر است كه هر روز اين مسير را براى رسيدن به محل كارم طى مى‌كنم. اگر