(8) فاضل: احتياط. .

مكارم: مسأله هر گاه براى فرار از انجام كار واجبى مسافرت نمايد مثل اين كه بدهكار است و مى‌تواند بدهى خود را بدهد و طلبكار هم مطالبه مى‌كند، امّا او براى فرار از پرداخت بدهى مسافرت نمايد، بايد نماز را تمام به جا آورد، ولى اگر چنين قصدى را ندارد بايد نماز را شكسته بخواند.

[مسأله 1298 اگر سفر او سفر حرام نباشد]

مسأله 1298 اگر سفر او سفر حرام نباشد، ولى حيوان سوارى يا مركب ديگرى كه سوار است غصبى باشد (1) ، نمازش شكسته است ولى اگر در زمين غصبى مسافرت كند، بنا بر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند (2) .

(1) گلپايگانى، صافى: يا در زمين غصبى مسافرت كند بنا بر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند.

خوئى، تبريزى: يا در زمين غصبى مسافرت كند، بايد نماز را شكسته بخواند.

بهجت: و يا اين كه در زمين غصبى سفر مى‌كند، بنا بر أظهر نمازش تمام است.

(2) اراكى: بايد نماز را شكسته بخواند و احتياط مستحب است كه تمام هم بخواند.

سيستانى: مسأله اگر در سفر، حيوان سوارى او يا مركب ديگرى كه سوار است غصبى باشد و براى فرار از مالك مسافرت كرده باشد يا در زمين غصبى مسافرت كند، بايد نماز را تمام بخواند.

مكارم: مسأله اگر سفر حرام نيست ولى سوار بر مركب غصبى شود يا در زمين غصبى مسافرت مى‌كند، بنا بر احتياط جمع ميان نماز شكسته و تمام كند، يعنى هم نماز دو ركعتى و هم چهار ركعتى به جا آورد.

زنجانى: مسأله اگر سفر او سفر حرام نباشد ولى ماشين يا مركب ديگرى كه سوار است غصبى باشد، يا در زمين غصبى مسافرت كند، بنا بر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند.

[مسأله 1299 كسى كه با ظالم مسافرت مى‌كند]

مسأله 1299 كسى كه با ظالم (1) مسافرت مى‌كند، اگر ناچار نباشد و مسافرت او كمك به ظالم باشد (2) ، بايد نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد (3) يا مثلاً براى نجات دادن مظلومى با او مسافرت كند، نمازش شكسته است.

(1) سيستانى: كسى كه به تبع ظالم. .

(2) سيستانى، زنجانى: مسافرت او كمك به ظالم در ظلمش (زنجانى: يا سبب تقويت شوكت وى) باشد. .

نورى: مسافرت او كمك به ظالم يا موجب شكوه و افزايش يافتن عظمت ظالم باشد. .

(3) زنجانى: يا به جهتى كه اهميت آن كمتر نيست؛ مثل نجات دادن مظلومى از مرگ، با او مسافرت كند، نمازش شكسته است.

مكارم: مسأله هر گاه كسى همراه ظالمى سفر كند و مسافرت او كمك به ظالم محسوب شود سفر او حرام است و نمازش را بايد تمام بخواند، مگر آن كه مجبور باشد يا براى انجام وظيفۀ مهمترى مانند نجات جان مظلومى با او سفر كند كه در اين صورت نمازش شكسته است.