نورى: چنانچه كارى كه عمداً يا سهواً نماز را باطل مىكند مثل روى گرداندن از قبله انجام داده است، احتياط واجب آن است كه سجدۀ فراموش شده را به جا بياورد و بعد از آن تشهد و سلام را به جا بياورد و دو سجدۀ سهو نيز انجام بدهد و نيز اگر يادش بيايد كه تشهد ركعت آخر را فراموش كرده، احتياطاً تشهد را بخواند و بعد از آن سلام دهد و دو سجدۀ سهو نيز به جا بياورد.
بهجت: بايد سجده را نه به قصد ادا و نه به قصد قضا به جا آورد و ما بعد آن را كه تشهّد و سلام است، انجام دهد و بنا بر احتياط واجب دو سجدۀ سهو براى سجدۀ فراموش شده و دو سجدۀ سهو براى زياد شدن تشهّد و سلام به جا آورد. و اگر تشهّد ركعت آخر را فراموش كرده باشد و بعد از سلام يادش بيايد، در صورتى كه چيزى كه نماز را باطل مىكند انجام نداده باشد، بنا بر احتياط واجب آن تشهّد را نه به قصد ادا و نه قضا به جا آورد و سلام را هم بگويد و سپس دو سجدۀ سهو به قصد وظيفۀ فعليّه انجام دهد.
(4) فاضل: و اگر قبل از آن باشد بايد از آن سجده به بعد را تدارك كند و براى سلام زائد دو سجده سهو به جا آورد و اگر تشهد ركعت آخر را فراموش كرده باشد حكم فراموشى سجده را دارد.
مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله 1255.
[مسأله 1257 اگر بين سلام نماز و قضاى سجده يا تشهد كارى كند]
مسأله 1257 اگر بين سلام نماز (1) و قضاى سجده يا تشهد (2) كارى كند كه براى آن سجدۀ سهو واجب مىشود، مثل آن كه سهواً حرف بزند، بايد سجده يا تشهد را قضا كند (3) .
اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست
(1) فاضل: اگر در اثناء نماز و يا بين سلام نماز. .
(2) [عبارت «يا تشهد» در رساله آيت اللّٰه سيستانى نيست]
(3) اراكى: و بنا بر احتياط واجب غير از سجدۀ سهوى كه براى قضاى سجده يا تشهّد لازم است، دو سجدۀ سهو ديگر به جا آورد.
زنجانى: و بنا بر احتياط مستحب علاوه بر دو سجده سهوى كه براى قضاى سجده يا تشهد به تفصيلى كه در مسأله [1245]گذشت مىنمايد، دو سجده سهو ديگر نيز بنمايد.
گلپايگانى، خوئى، تبريزى، صافى: بنا بر احتياط واجب بايد سجده يا تشهّد را قضا كند و غير از سجدۀ سهوى كه براى قضاى سجده يا تشهّد مىنمايد، دو سجدۀ سهو ديگر نيز بنمايد.
سيستانى: بنا بر احتياط واجب بايد اوّل سجده را قضا كند و بعد دو سجدۀ سهو بنمايد.
فاضل: بايد بنا بر احتياط واجب اوّل سجده يا تشهّد را قضا كند.
مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله 1255.
[مسأله 1258 اگر نداند كه سجده را فراموش كرده يا تشهد را]
مسأله 1258 اگر نداند كه سجده را فراموش كرده يا تشهد را (1) به احتياط واجب بايد هر دو را قضا نمايد و هر كدام را اول به جا آورد اشكال ندارد و بايد يك بار سجده سهو نيز به جا آورد.
اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست
(1) خوئى، تبريزى، سيستانى: بايد سجده را قضا نمايد و دو سجدۀ سهو به جا آورد و احتياطاً (سيستانى: احتياط مستحب آن است كه) تشهد را نيز قضا نمايد.