سيستانى: مسأله اگر نماز احتياط و دو سجدۀ سهو بر او واجب شود، بايد اوّل نماز احتياط را به جا آورد و همچنين است بنا بر احتياط واجب اگر نماز احتياط و قضاى سجده بر او واجب شود.

بهجت: مسأله اگر هم نماز احتياط و هم سجدۀ سهو بر نمازگزار لازم شد، بنا بر اظهر بايد نماز احتياط را بر سجدۀ سهو، مقدّم بدارد؛ و اگر همراه با نماز احتياط، قضاى سجده يا تشهّد هم بر او واجب شد، پس در لزوم تقديم آنها بر نماز احتياط و يا تأخير، تأمّل است؛ و در هر صورت، علاوه بر به جا آوردن آن دو، أحوط اعادۀ نماز است.

[مسأله 1234 حكم گمان در ركعتهاى نماز حكم يقين است]

مسأله 1234 حكم گمان در ركعتهاى نماز حكم يقين است، (1) مثلاً اگر در نماز چهار ركعتى انسان گمان دارد كه نماز را چهار ركعت خوانده، نبايد نماز احتياط بخواند (2) ، ولى اگر در غير ركعتها گمان پيدا كند بايد به احتياط عمل نمايد و دستور در هر موردى طور مخصوصى است كه در كتابهاى مفصّل گفته شده است.

(1) مكارم: يعنى بايد بنا بر گمان بگذارد و نماز را ادامه دهد، ولى اگر در ركعت اول و دوم باشد، احتياط واجب اين است كه نماز را بعداً نيز اعاده كند.

(2) فاضل: و همين طور در غير ركعتها گمان معتبر است هر چند بهتر است به احتياط عمل كند.

بهجت: و هم چنين اگر به افعال نماز گمان پيدا كرد، مثلاً گمان كرد كه حمد خوانده است مثل اين است كه يقين كرده و لازم نيست بخواند؛ و اگر گمان كرد كه نخوانده، بايد دو مرتبه بخواند؛ چه گمان به چيزى پيدا كند كه موجب صحيح بودن نماز است يا به چيزى كه نماز را باطل مى‌كند؛ به ركنى از اركان نماز گمان پيدا كند يا به غير ركن؛ موقع شك يا فراموشى، گمان حاصل شود يا خودبخود گمان پيدا كند. در تمام اين صورتها، گمان داشتن مانند يقين است و حكم يقين را دارد اگر چه احتياط مستحب در اين است كه اگر گمان به انجام دادن فعلى پيدا كرد كه ركن نيست، دو مرتبه آن را انجام بدهد.

گلپايگانى، صافى: مسأله حكم گمان در نماز مثل حكم يقين است مثلاً اگر انسان گمان دارد كه نماز را چهار ركعت خوانده، نبايد نماز احتياط بخواند و اگر گمان دارد ركوع كرده، نبايد آن را به جا آورد و اگر گمان دارد حمد را نخوانده، چنانچه به ركوع نرفته بايد بخواند و اگر به ركوع رفته نمازش صحيح است.

خوئى، تبريزى: مسأله حكم گمان در نماز نسبت به ركعات مثل حكم يقين است. مثلاً اگر نداند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت و گمان داشته باشد كه دو ركعت خوانده بنا مى‌گذارد كه دو ركعت است و اگر در نماز چهار ركعتى گمان دارد كه چهار ركعت خوانده، نبايد نماز احتياط بخواند و امّا نسبت به افعال، گمان حكم شك را دارد پس اگر گمان دارد ركوع كرده در صورتى كه داخل سجده نشده است بايد آن را به جا آورد و اگر گمان دارد حمد را نخوانده، چنانچه در سوره داخل شده باشد اعتنا به گمان ننمايد و نمازش صحيح است.

زنجانى: گمان در نماز نسبت به ركعات، حكم يقين را دارد. .

سيستانى: نماز احتياط ندارد. .

زنجانى: لازم نيست نماز احتياط بخواند؛ و اما در مورد افعال، چنانچه