مسأله 78 مستحبّ است در موقع تخلى جايى بنشيند كه كسى او را نبيند، (1) و موقع وارد شدن به مكان تخلّى، اول پاى چپ، و موقع بيرون آمدن، اول پاى راست را بگذارد. و هم چنين مستحبّ است در حال تخلّى سر را به پوشاند و سنگينى بدن را بر پاى چپ بيندازد.
(1) مكارم: كه كسى مطلقاً او را نبيند، هم چنين مستحبّ است هنگام تخلّى سر را به پوشاند. [پايان مسأله]
[مسأله 79 مكروهات تخلى ]
مسأله 79 نشستن روبروى خورشيد و ماه در موقع تخلى، مكروه است ولى اگر عورت خود را به وسيلهاى به پوشاند مكروه نيست. و نيز در موقع تخلّى، نشستن روبروى باد و در جادّه و خيابان و كوچه و درب خانه و زير درختى كه ميوه مىدهد و چيز خوردن و توقّف زياد (1) و تطهير كردن با دست راست، مكروه مىباشد. و هم چنين است حرف زدن در حال تخلّى؛ ولى اگر ناچار باشد، يا ذكر خدا بگويد، اشكال ندارد. (2)
(1) بهجت: در مكان تخلّى. .
(2) گلپايگانى، صافى، زنجانى: مكروه نيست.
بهجت: كراهت ندارد.
مكارم: مسأله اين كارها در موقع تخلّى مكروه است:1 نشستن زير درختان ميوه 2 نشستن در جايى كه محلّ عبور و مرور مردم است، هر چند كسى او را نبيند.3 نشستن اطراف خانهها 4 نشستن مقابل خورشيد و ماه، ولى اگر عورت خود را بپوشاند مكروه نيست.5 توقف زياد 6 سخن گفتن مگر به هنگام ضرورت، ولى ذكر خدا در همه حال خوب است.7 ايستاده بول كردن 8 بول كردن در آب، مخصوصاً آبهاى ايستاده 9 بول كردن در سوراخ جانوران 10 بول كردن در زمينهاى سفت كه از آن ترشّح مىشود و در مقابل باد.
[مسأله 80 ايستاده بول كردن]
مسأله 80 ايستاده بول كردن و بول كردن در زمين سخت و سوراخ جانوران و در آب، خصوصاً آب ايستاده، مكروه است
مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله 79.
[مسأله 81 خوددارى كردن از بول و غائط]
مسأله 81 خوددارى كردن از بول و غائط، مكروه است. و اگر ضرر برساند بايد خوددارى نكند. (1)
(1) گلپايگانى، صافى: اگر براى بدن ضرر داشته باشد، حرام است.
خوئى، تبريزى، سيستانى: اگر براى بدن ضرر كلّى داشته باشد حرام است.
زنجانى: اگر موجب فساد بدن شود و ضرر اساسى داشته باشد، حرام است.
مكارم: اگر ضرر داشته باشد اشكال دارد.
بهجت: اگر به حدّى ضرر برساند كه در حكم ضرر زدنِ حرام باشد، نبايد خوددارى كند.
[مسأله 82 مستحبّ است انسان پيش از نماز بول كند]
مسأله 82 مستحبّ است انسان پيش از نماز و پيش از خواب (1) و پيش از جماع (2) و بعد از بيرون آمدن منى، بول كند.
(1) [عبارت «پيش از خواب» در رساله آيت اللّٰه صافى نيست]
(2) [عبارت «پيش از جماع» در رساله آيت اللّٰه مكارم نيست]