فاضل: مسأله سجده كردن بر برگ درخت انگور، اگر تازه باشد جايز نيست ولى پس از خشك شدن مى‌توان بر آن سجده كرد.

سيستانى: مسأله سجده كردن بر برگ درخت انگور در زمانى كه لطيف است و خوردن آن معمول مى‌باشد جايز نيست و در غير اين صورت سجده كردن بر آن اشكال ندارد.

[مسأله 1078 سجده بر چيزهايى كه از زمين مى‌رويد]

مسأله 1078 سجده بر چيزهايى كه از زمين مى‌رويد و خوراك حيوان است مثل علف و كاه صحيح است.

زنجانى: مسأله سجده بر روييدنى‌هايى كه پوشاك و خوراك انسان نيست ولى خوراك حيوان است؛ مانند علف و كاه، صحيح است.

[مسأله 1079 سجده بر گلهايى كه خوراكى نيستند]

مسأله 1079 سجده بر گلهايى كه خوراكى نيستند، صحيح است (1) ولى (2) سجده بر دواهاى خوراكى كه از زمين مى‌رويد، (3) مانند گل بنفشه و گل گاوزبان صحيح نيست (4) .

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) زنجانى: هر چند مانند گل بنفشه براى مداوا خورده شوند. [پايان مسأله]

(2) خوئى، تبريزى، سيستانى: بلكه. .

(3) سيستانى: و آن را دم كرده يا مى‌جوشانند و آبش را مى‌نوشند. .

(4) خوئى، سيستانى، تبريزى: صحيح است.

مكارم: بنا بر احتياط صحيح نيست.

[مسأله 1080 سجده بر گياهى كه خوردن آن در بعضى از شهرها معمول است]

مسأله 1080 سجده بر گياهى كه خوردن آن در بعضى از شهرها معمول است (1) و در شهرهاى ديگر معمول نيست (2) و نيز سجده بر ميوه نارس صحيح نيست (3) .

(1) بهجت: در آن شهرها جايز نيست، و بنا بر احتياط در شهرهاى ديگر نيز كه خورده نمى‌شود، سجده نكنند؛ و نيز سجده بر ميوۀ نارس صحيح نيست.

(2) سيستانى: در صورتى كه در آنجاها هم خوردنى محسوب شود، صحيح نيست. .

مكارم: صحيح نيست. [پايان مسأله]

(3) گلپايگانى، صافى: اگر چه مأكول نباشد.

فاضل، نورى: ولى سجده بر توتون جايز است.

سيستانى: بنا بر احتياط صحيح نيست.

زنجانى: مسأله سجده بر ميوه نارس صحيح نيست و سجده بر گياهى كه خوردن آن در بعضى از مناطق معمول است و در منطقه‌هاى ديگر معمول نيست صحيح نمى‌باشد؛ بلى اگر چيزى در نوع مناطق خوردنى نباشد كسى كه در آن مناطق است مى‌تواند بر آن سجده كند.

[مسأله 1081 سجده بر سنگ آهك و سنگ گچ صحيح است]

مسأله 1081 سجده بر سنگ آهك و سنگ گچ صحيح است (1) بلكه به گچ و آهك پخته و آجر و كوزه گلى و مانند آن هم مى‌شود سجده كرد (2) .

(1) مكارم: چه قبل از پخته شدن و چه بعد از آن صحيح است و هم چنين بر آجر و سفال و سيمان نيز جايز است. [پايان مسأله ]بهجت: بنا بر أظهر. .

(2) گلپايگانى، اراكى: جايز نيست كه در حال اختيار به گچ و آهك پخته و آجر و كوزۀ گلى (گلپايگانى: و مانند آن) سجده كنند.