ديگر خونى كه پس از ايّام عادت مى‌بينند، استحاضه است، هر چند به نشانۀ حيض باشد. در مورد خونى كه در ايّام حيض يا قبل از آن ديده مى‌شود بين زنان حامله و ديگر زنان، فرقى نيست. دوّم: آن كه در زن حامله لازم نيست خون سه روز ادامه داشته باشد تا حيض به حساب آيد.

[مسأله 438 دخترى كه نمى‌داند نه سالش تمام شده يا نه]

مسأله 438 دخترى كه نمى‌داند نه سالش تمام شده يا نه اگر خونى ببيند كه نشانه‌هاى (1) حيض را نداشته باشد حيض نيست (2) . و اگر نشانه‌هاى حيض را داشته باشد و اطمينان به حيض بودنش پيدا كند حيض است (3) و معلوم مى‌شود نه سال او تمام شده است (4) .

(1) زنجانى: نشانۀ. .

(2) فاضل: بلكه حتّىٰ اگر نشانه‌هاى حيض را داشته باشد نمى‌شود گفت حيض است. [پايان مسأله]

خوئى: اگر خون ببيند، چه داراى نشانه‌هاى حيض باشد چه نباشد حكم به حيض بودن آن نمى‌شود كرد. [پايان مسأله]

تبريزى: اگر خون ببيند، أظهر آن است كه اگر داراى نشانه‌هاى حيض باشد حكم به حيض مى‌شود. [پايان مسأله]

بهجت: اگر دخترى نمى‌داند كه نُه سالش تمام شده يا نه و خوئى ديد كه يقين كرد خون حيض است بايد آن را خون حيض قرار دهد. [پايان مسأله]

(3) گلپايگانى، اراكى: اگر نشانه‌هاى حيض را داشته باشد، حيض است.

صافى: اگر نشانه‌هاى حيض را داشته باشد، حكم بر حيض بودن آن محلّ اشكال است.

(4) سيستانى: اگر نشانه‌هاى حيض را داشته باشد، حكم به حيض بودن آن محل اشكال است مگر آن كه اطمينان حاصل شود به اين كه حيض است و در اين صورت معلوم مى‌شود كه نه سال او تمام شده است.

زنجانى: اگر نشانۀ حيض را داشته باشد، حيض است و شرعاً علامتِ اين است كه نُه سال او تمام شده است.

[مسأله 439 زنى كه شك دارد يائسه شده يا نه]

مسأله 439 زنى كه شك دارد يائسه شده يا نه (1) ، اگر خونى ببيند و نداند حيض است يا نه، بايد بنا بگذارد كه يائسه نشده است (2) .

(1) سيستانى: شصت ساله شده يا نه. .

زنجانى: بايد بنا بگذارد كه يائسه نشده است و زنى كه بين پنجاه و شصت سالگى است و نمى‌داند كه قرشى است يا نه، حكم كسى را دارد كه هنوز از پنجاه سال نگذشته است.

(2) سيستانى: شصت ساله نشده است.

[مسأله 440 مدت حيض كمتر از سه روز و بيشتر از ده روز نمى‌شود]

مسأله 440 مدت حيض (1) كمتر از سه روز و بيشتر از ده روز نمى‌شود و اگر مختصرى هم از سه روز كمتر باشد، حيض نيست. (2)

(1) زنجانى: مدت خون حيض. .

(2) زنجانى: البتّه اگر به جهت مانعى هم چون خوردن قرص، خون سه روز ادامه نيابد، با داشتن ساير شرايط حيض است. و مراد از روز، در اينجا مدّت (24) ساعت است؛ نه روز در مقابل شب.