نام کتاب : مديريت و فرماندهى در اسلام نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 86
پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم همه اصحاب و اهل مدينه را براى مشورت دعوت
كرد، و موضوع دفاع از شهر را آشكارا با آنها در ميان گذاشت؛ سپس در اين كه آيا در
داخل مدينه به پيكار برخيزند، يا از شهر خارج شوند؟ با مسلمانان به مذاكره پرداخت؛
عدّهاى گفتند كه از مدينه خارج نشويم و در كوچههاى تنگ شهر با دشمن بجنگيم، زيرا
در اين صورت حتّى مردان ضعيف و زنان نيز مىتوانند در پشت جبهه به لشگر كمك كنند. [1]
«عَبْدُاللّه ابْنِ أُبَىّ» بعد از
گفتن اين سخنان اضافه كرد اى رسول خدا! تا كنون هيچ ديده نشده است داخل حصارها و
درون خانه خود باشيم و دشمن بر ما پيروز شود.
اين نظر به خاطر وضع خاصّ مدينه در آن روز، مورد توجّه پيامبر صلى الله عليه و
آله و سلم واقع شد، او نيز مىخواست در داخل شهر با قريش به مقابله بپردازند ولى
گروهى از جوانان و جنگجويان با اين رأى مخالف بودند.
«سعيد بن معاذ» و چند نفر از قبيله
«اوس» برخاسته گفتند: «اى پيامبر در گذشته كسى از عرب قدرت اين كه در ما طمع كند
نداشته است، با اين كه در آن موقع ما مشرك و بتپرست بوديم، و هم اكنون كه تو در
ميان ما هستى چگونه مىتوانند در ما طمع كنند، حتماً از شهر خارج شده با دشمن
بجنگيم، اگر كسى از ما كشته شد به افتخار شهادت رسيده، و اگر هم كسى نجات يافت به
افتخار جهاد در راه خدا نائل شده است. [2]
اين گونه سخنان و حماسهها طرفداران خروج از مدينه را بيشتر كرد، به طورى كه
طرح «عبداللّه» در اقلّيّت افتاد.
خود پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم با اينكه تمايل به خروج از مدينه نداشت،
به خاطر احترام به اصل كلّى
[1]- سيره ابن هشام، ج 3، ص 67- مغازى
واقدى، ج 1، ص 211.