عرب، ملل ديگر را در تحت رايت اسلام به عنوان «امّت واحد» گرد آورد و اين پيروزى سبب شد كه در مدّت 23 سال، تمام جزيرة العرب را آزاد كند، و هم عناصر مخالف و بيگانه را در آن سرزمين از ميان بردارد و تأمين عدالت اجتماعى را در تمام جزيره محقّق سازد.

گفته‌اند كه پيامبر اسلام در دهها غزوه (جنگهائى كه در آن، پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم حضور داشتند) و سريه (جنگهائى كه در آن، پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم حضور نداشتند) در دوران حياتش، بيست و هفت نبرد را خود شخصاً رهبرى كرد. [1] و پيروزيهاى عظيمى كه پيامبر در اين جنگها به دست آورد نشانگر برترى روش او در نبرد بوده است.

متأسّفانه هيچيك از موّرخان نتوانسته‌اند افق استراتژى غزوات پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و كارهاى نظامى او را كاملًا روشن كنند، و لذا اعمال نظامى او از نظر فنّى بخوبى تبيين نشده است.

او بهترين سپاه ايدئولوژيكى را در تاريخ به وجود آورد.

قرآن كريم مى‌فرمايد:

«يا ايُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اذا لَقيتُمُ الَّذينَ كَفَرُوا زَحْفاً فَلا تُوَلُّوهُمُ الْادْبارَ وَ مَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ الَّا مُتَحَرِّفاً لِقِتالٍ اوْ مُتَحَيِّزاً الى‌ فِئَةٍ فَقَدْ باءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَ مَأويه جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيْرُ؛

اى اهل ايمان! هر گاه با تعرّض و تهاجم كافران در ميدان كارزار رو به رو شويد، مبادا بيم به خود راه دهيد و پشت به دشمن كنيد و از جنگ بگريزيد! هر كه در روز نبرد از آنها (دشمنان) بگريزد به سوى خشم خدا روى آورده، و جايگاهش در دوزخ كه بدترين منزلگاه است، خواهد بود، مگر آن كه به مصالح نبرد، از گروهى جدا شود و به يارى دسته‌اى ديگر پردازد!» [2]

[1]- مسعودى غزوه‌هائى را كه رسول خدا تنها. رهبرى كرد 26 غزوه ولى ابن اسحاق غزوه‌هاى آن حضرت را 27 غزوه شمرده است، سيرة النّبى، ج 4، ص 280- 281، مروج الذّهب، ج 2، ص 287- 288.

[2]- سوره انفال، آيه 15 و 16.