در اخبار جنگ ويتنام آمده بود كه در انگيزه‌هاى جنگجويان اين سرزمين رگه‌هائى از ايمان مذهبى نيز وجود داشت كه اين مسأله‌اى است در خور مطالعه و دقّت!

در اوصاف پنجگانه‌اى كه قرآن در آيه 128 سوره توبه براى پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم ذكر مى‌كند، يكى از صفات ويژه اين رهبر بزرگ، اين مدير و فرمانده بى‌نظير را «عشق به هدايت مردم» مى‌شمرد و از آن تعبير به‌ «حَريصٌ عَلَيْكُمْ» مى‌كند كه تعبيرى است بسيار رسا و گويا و يقيناً اگر آن عشق سوزان به امر هدايت خلق نبود، آنهمه ناملايمات را با آغوش باز استقبال و تحمّل نمى‌كرد.

شايد تعبير به «أب» (پدر) در مورد پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و على عليه السلام در آنجا كه مى‌فرمايد:

«انَا وَعَلِىٌّ ابَوا هذِهِ ألأُمَّة؛

من و على دو پدر اين امّت هستيم» [1] نيز اشاره به همين مطلب است كه رابطه ما با اين امّت رابطه عاطفى پدرانه است؛ پدرى كه براى نجات و پيشرفت فرزندش دل مى‌سوزاند و به او عشق مى‌ورزد.

10- تجربه و آزمودگى‌

هيچ مدير و فرماندهى در آغاز كارش تجربه قابل ملاحظه‌اى در مورد آن ندارد؛ ولى كارهاى قبلى او در مشاغل و مناصب ديگر مى‌تواند زمينه ساز براى منصب فعلى او باشد؛ و منظور از تجربه و سابقه كار نيز همين است. فى المثل، نبايد و نمى‌توان يك سرباز عادى را بدون طىّ سلسله مراتب، به فرماندهى لشكرى منصوب كرد، و اگر ضرورتهاى حاصل از انقلاب و كمبودها چنين مطلبى را در بعضى سطوح ايجاب كند، اين يك استثنا است، نه يك ضابطه و قانون.

دليل آن هم روشن است، زيرا مسائل مربوط به «مديريّت» و «فرماندهى» بيش از آنچه جنبه علمى و آموزشى دارد، داراى جنبه عملى و تجربى است.

يك فرد ممكن است حدّاكثر استعداد را براى مديريّت و فرماندهى داشته باشد،

[1]- بحار الانوار، ج 16، ص 95.